بیکاری زنان پس از کرونا؛ نگاهی به آمار و واقعیت‌ها
شیوع ویروس کرونا نه تنها سلامت جهانی را به چالش کشید، بلکه اقتصاد بسیاری از کشورها را نیز تحت تاثیر قرار داد. یکی از این تاثیرات قابل توجه، افزایش بیکاری در میان زنان بود. این مقاله به بررسی دقیق آمار و دلایل این افزایش می‌پردازد.
وضعیت بیکاری زنان در دوران کرونا
در پی شیوع کرونا، تعداد زنان بیکار در کشور به حدود ۳۲ درصد از کل بیکاران افزایش یافت. با وجود کاهش تعداد کل بیکاران، تعداد زنان بیکار رشد داشت. این در حالی است که تعداد فارغ‌التحصیلان بیکار نیز کاهش یافته، اما جمعیت زنان فارغ‌التحصیل بیکار ثابت مانده است. در سال گذشته، سهم زنان از فارغ‌التحصیلان بیکار به ۵۳ درصد رسید.
آمار بیکاری در سال ۱۴۰۲
به گزارش اکوایران، در سال ۱۴۰۲، حدود ۲ میلیون و ۱۵۰ هزار نفر در کشور بیکار بودند که حدود ۴۰ درصد از این افراد فارغ‌التحصیل آموزش عالی بودند. بیش از ۵۳ درصد از بیکاران تحصیل‌کرده را زنان تشکیل می‌دادند. بررسی‌ها نشان می‌دهد از هر سه بیکار، یک نفر زن است و از هر دو بیکار دانشگاه‌رفته، یکی زن است.
جمعیت فعال و نرخ مشارکت اقتصادی
جمعیت فعال شامل افراد شاغل و بیکار است و نرخ مشارکت اقتصادی از نسبت این جمعیت به کل افراد در سن کار محاسبه می‌شود. کسانی که به دنبال کار هستند ولی موفق به یافتن آن نمی‌شوند، بیکار نامیده می‌شوند. نرخ بیکاری نیز از نسبت افراد بیکار به جمعیت فعال به دست می‌آید.
تأثیر مدرک دانشگاهی بر بازار کار
تعداد بیکاران تحصیل‌کرده از سال ۹۶ تا ۹۷ افزایش یافت و در سال ۹۷ به یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر رسید. سهم زنان از بیکاران تحصیل‌کرده در این مدت از حدود ۵۵ درصد به ۵۲.۷ درصد کاهش یافت. اما در سال ۹۹ به دلیل همه‌گیری کرونا، سهم زنان بیکار تحصیل‌کرده کاهش یافت و به ۴۹.۶ درصد رسید.
تأثیرات کرونا بر بازار کار زنان
همه‌گیری کرونا بیشترین آسیب را به زنان وارد کرد، زیرا بسیاری از مشاغل کوچک که توسط زنان اداره می‌شد، تعطیل شدند. همچنین، وظایف بدون دستمزد منزل مانند کارهای خانگی و مراقبت از کودکان و سالمندان بر دوش زنان بود. این عوامل باعث شد که تعداد زیادی از زنان از جمعیت فعال خارج شوند.
پایداری بیکاری زنان تحصیل‌کرده
پس از کرونا، تعداد بیکاران تحصیل‌کرده کاهش یافت، اما تعداد زنان بیکار تحصیل‌کرده تغییر چندانی نکرد. این موضوع نشان می‌دهد که بازار کار ظرفیت لازم برای جذب نیروی کار تحصیل‌کرده زن را ندارد.
دلایل عدم تطابق آموزش و بازار کار
با توجه به برابری جنسیتی در نظام آموزشی ایران و سهم بیش از ۵۰ درصدی زنان از بیکاران تحصیل‌کرده، تنها یک سوم از جمعیت بیکار را زنان تشکیل می‌دهند. این نشان‌دهنده عدم تطابق بین آموزش دانشگاهی و نیازهای بازار کار است.
افزایش بیکاری در میان زنان به‌ویژه تحصیل‌کرده‌ها پس از کرونا، چالشی جدی برای اقتصاد کشور محسوب می‌شود. برای حل این معضل، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و اجرای سیاست‌های حمایتی برای بهبود وضعیت بازار کار و افزایش فرصت‌های شغلی برای زنان وجود دارد.
