تصاویر جالب از رضاخان و سفیر بدفرجام شوروی در زمان قاجار

عکس‌هایی که در اینجا ملاحظه می‌کنید، رضاخان را در سال‌های قبل از رسیدن به سلطنت در مهمانی سفیر شوروی نشان می‌دهند.

طبق توضیحات آرشیو موسسه‌ای که این عکس‌ها را منتشر کرده، عکس‌ها در آخرین سال‌های سلطنت احمدشاه قاجار گرفته شده‌اند؛ زمانی که رضاخان مناصب وزارت جنگ و نخست‌وزیری را به عهده داشت.

شخص دیگری که در این عکس‌ها حضور دارد بوریس شومیاتسکی (Boris Shumyatsky) است که بین سال‌های ۱۹۲۳ تا ۱۹۲۵ میلادی به عنوان سفیر شوروی در ایران اقامت داشت. بنابراین به احتمال قوی این عکس‌ها مربوط به سال ۱۳۰۲ یا ۱۳۰۳ شمسی هستند.

تنها دو یا سه سال قبل از این زمان بوده که قرارداد مهم مودت بین ایران و شوروی امضا شده بود. طبق آن قرارداد شوروی از همۀ امتیازات سلطه‌جویانه روسیه تزاری در ایران صرف نظر کرده و بدهی‌های ایران را بخشیده بود.

شومیاتسکی از انقلابیون روس بود که بعد از انقلاب ۱۹۱۷ وارد مناصب حکومتی شد. او چند سال بعد از اینکه از ایران به شوروی بازگشته بود، به عنوان یکی از مقامات رده‌بالا در حوزۀ صنعت سینمای شوروی منصوب شد. اما او در نهایت از سوی استالین به خیانت و همدستی با توطئه‌گران در سینمای روسیه متهم شد و در سال ۱۹۳۸ (۱۳۱۶ شمسی) یعنی چهار سال قبل از تبعید رضاشاه، به جوخۀ اعدام سپرده شد.

برخی می‌گویند دلیل اصلی اعدام شومیاتسکی این بود که او در یک مهمانی سال نو که در حضور استالین برگزار شده بود، وقتی قرار بوده مهمانان به سلامتی استالین مشروب بنوشند، به دلیل تنفر از بوی الکل تنها یک جرعۀ کوچک نوشیده بود.

عکس اولی که در اینجا ملاحظه می‌کنید یک مهمانی دیپلماتیک را نشان می‌دهد که در آن جمعی از مقامات و دیپلمات‌های ایران و شوروی حضور دارند و شومیاتسکی نیز در کنار رضاخان نشسته است.

عکس دوم نیز تصویری دو نفره از آن‌ها در حیاط سفارت شوروی است.