همه چیز درباره تب دنگی و چگونگی پیشگیری از آن
تب دنگی یک بیماری منتقله از طریق پشه‌ای به نام "آئدس" است که در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری جهان شایع است. اخیراً وزارت بهداشت ایران از ابتلای ۱۴۹ نفر به این بیماری خبر داده است. در این مقاله به بررسی تب دنگی، علائم، عوارض و روش‌های پیشگیری از آن پرداخته‌ایم.
تب دنگی چیست؟
تب دنگی (Dengue fever) یک بیماری ویروسی است که از طریق نیش پشه آئدس منتقل می‌شود. این بیماری در موارد خفیف باعث تب بالا و علائمی شبیه آنفلوآنزا می‌شود. اما نوع شدید آن که "تب خونریزی‌دهنده دنگی" نیز نامیده می‌شود، می‌تواند باعث خونریزی جدی، افت ناگهانی فشار خون (شوک) و مرگ شود. سالانه میلیون‌ها مورد عفونت دنگی در سراسر جهان رخ می‌دهد.
آمار و شیوع بیماری
سال گذشته، سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد که بیش از ۶.۶ میلیون مورد ابتلا به تب دنگی در بیش از ۸۰ کشور جهان ثبت شده است. در ایران نیز رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت از ابتلای ۱۴۹ نفر به بیماری تب دنگی خبر داده است.
علائم و نشانه‌ها
بسیاری از افراد هیچ علامت یا نشانه‌ای از عفونت دنگی را تجربه نمی‌کنند. اما هنگامی که علائم ظاهر می‌شوند، ممکن است با سایر بیماری‌ها مانند آنفلوانزا اشتباه گرفته شوند. این علائم معمولاً ۴ تا ۱۰ روز پس از گزش توسط پشه آلوده شروع می‌شوند و شامل:
- تب شدید
- سردرد
- درد عضلانی، استخوانی یا مفصلی
- حالت تهوع و استفراغ
- درد پشت چشم
- تورم غدد
- کهیر
تب دنگی شدید
تب دنگی شدید زمانی اتفاق می‌افتد که رگ‌های خونی آسیب دیده و نشت می‌کنند و تعداد پلاکت‌ها در خون کاهش می‌یابد. این وضعیت می‌تواند منجر به شوک، خونریزی داخلی، اختلال در عملکرد اندام‌های حیاتی و حتی مرگ شود. علائم تب دنگی شدید شامل:
- معده درد شدید
- استفراغ مداوم
- خونریزی از لثه یا بینی
- وجود خون در ادرار، مدفوع یا استفراغ
- خونریزی زیر پوست که ممکن است شبیه کبودی باشد
- تنفس دشوار یا سریع
- خستگی و بی‌قراری
پیشگیری از تب دنگی
هیچ دارویی برای درمان تب دنگی وجود ندارد، اما با رعایت نکات زیر می‌توان از ابتلا به آن جلوگیری کرد:
- استفاده از سیستم تهویه مناسب در خانه
- استفاده از پشه‌بند در شب
- پوشیدن لباس‌های آستین بلند، شلوار بلند و جوراب
- استفاده از مواد دافع پشه
- تمیز کردن ظروف حاوی آب راکد مانند ظروف آب حیوانات و گلدان‌ها حداقل هفته‌ای یک بار
مدیریت علائم تب دنگی
در صورت ابتلا به تب دنگی، مدیریت علائم تنها راه درمان است. برای این منظور:
- نوشیدن آب و مایعات فراوان برای هیدراته نگه داشتن بدن
- استراحت کافی
- استفاده از مسکن‌های مانند استامینوفن برای کاهش درد (از مصرف ایبوپروفن یا آسپرین خودداری کنید)
با رعایت این نکات، می‌توان خطر ابتلا به تب دنگی را کاهش داد و در صورت ابتلا، علائم را به طور مؤثری مدیریت کرد.
