پروستات در جوانان و هرآنچه که باید بدانید

پروستات چیست؟

پروستات یک غده کوچک به شکل و اندازه یک گردو است که درست در زیر مثانه و در مقابل رکتوم قرار دارد. پروستات بخشی از دستگاه تولید مثل مردان است. این عضو بدن، مایعی را تولید می‌کند که با اسپرم ترکیب شده و منی تولید می‌کند. پروستات لوله حامل ادرار از مثانه (مجرای ادرار) را احاطه کرده است.

اکثر مردان در طول حیات خود با بیماری های مرتبط با پروستات از جمله، بزرگ شدن پروستات درگیر می‌شوند.

علت بزرگ شدن پروستات در جوانی چیست؟

ژنتیک و وراثت نقش مهمی در بزرگی پروستات در جوانان دارند، عوامل محیطی مانند رژیم غذایی نیز ممکن است در شروع علائم موثر باشند. چاقی نیز ریسک بزرگی پروستات در جوانان را بالا می‌برد. گاه بزرگی پروستات ناشی از تورم پروستات است که غالبا به دنبال عفونت و یا التهاب رخ می‌دهد. در صورتی که علائم بزرگی پروستات در جوانان، خفیف بوده و آزاردهنده نباشند و عواملی مثل تنگی مجرای ادراری، سنگ مثانه و یا سرطان وجود نداشته باشد، درمان را تا زمانی که علائم ادراری تشدید نشده است، می‌توان به تعویق انداخت.

علائم ادراری بزرگی پروستات در جوانان چیست؟

بیدار شدن از خواب در طول شب برای دفع ادرار

کاهش فشار و جریان ادرار

افزایش دفعات ادرار (تکرر ادرار)

احساس عدم تخلیه کامل ادرار

تاخیر در شروع ادرار

احساس فوریت در ادرار کردن و بعضا بی اختیاری ادرار

قطع و وصل شدن ادرار

آیا این نشانه ها فقط مربوط به پروستات است؟

نشانه های ذکرشده مختص بزرگی پروستات در جوانان نبوده و در برخی از بیماری های دیگر نیز دیده می‌شود.

در مردان جوان تر از ۴۵ سال بسیار مهم است که منشا بروز علائم ادراری مشخص شود. در حالی که ممکن است در اغلب موارد، علت مشکلات ادراری، بزرگی پروستات باشد ولی گاهی علائم ادراری ممکن است علل دیگری نیز داشته باشند که عبارتند از:

تنگی مجرای ادراری

 سنگ مثانه

 اختلالات عصبی مثانه که به آن مثانه نوروژنیک می‌گویند

 اسپاسم اسفنکتر خروجی مثانه

سرطان مثانه

تنگی گردن مثانه

روش های تشخیص بزرگی پروستات در جوانان

روش های زیر به تشخیص بزرگی پروستات در جوانان و همچنین تشخیص دیگر علل بروز نشانه های ادراری کمک می‌کند. این روش ها به صلاح‌دید متخصص ارولوژی توصیه می‌شوند:

سونوگرافی و ارزیابی میزان ادرار باقیمانده

آزمایش کشت و کامل ادرار

عکس رنگی از مجرای ادراری

سیستوسکپی

نوار مثانه (تست یورودینامیک)

آزمایش PSA

آیا بزرگی پروستات در جوانان باعث بروز سرطان می‌شود؟

بزرگی پروستات یک فرآیند خوش خیم است، به همین خاطر نام دیگر آن بزرگی خوش خیم پروستات است و منجر به بروز سرطان در آینده نمی‌شود.

آیا یبوست می‌تواند علائم ادراری شبیه بزرگی پروستات در جوانان را ایجاد کند؟

یبوست و تجمع مدفوع سفت در  بخش انتهایی روده، بر روی مثانه، پروستات و مجرای ادرای فشار آورده و باعث تنگ شدن پیشابراه و بروز علام ادراری مشابه بزرگی پروستات در جوانان مثل باریک شدن جریان ادرار و قطره قطره آمدن ادرار می‌شود.

چه داروهایی علائم بزرگی پروستات در مردان را تشدید می‌کند؟

آنتی هیستامین ها؛ مثل دیفن هیدارمین که در درمان واکنش های آلرژیک به کار می‌رود.

ضداحتقان ها؛ مثل پزودوافدرین که در درمان سرما خوردگی استفاده می‌شود.

داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی؛ مثل ایبوپروفن

قرص سرماخوردگی؛ که حاوی آنتی هیستامین و ضداحتقان است؛ لذا در تشدید علائم نقش دارد.

آیا بزرگی پروستات در جوانان باعث ناتوانی جنسی می‌شود؟

اگرچه احتمال بروز بزرگی پروستات و ناتوانی جنسی غالبا با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد؛ ولی بزرگی پروستات تاثیری در کاهش توان جنسی ندارد و فعالیت جنسی هم تاثیری در کوچک یا بزرگ شدن پروستات ندارد.

درمان بزرگی پروستات در جوانان

در مردان جوان حفظ توان جنسی و به‌ویژه توان انزال از نکات مهمی است که در حین درمان بزرگی پروستات بایستی مراقب بود، تا خللی متوجه این دو عملکرد نشود.

اگرچه درمان خانگی نمی‌تواند از بزرگ شدن پروستات جلوگیری کند، اما می‌تواند به کاهش یا کنترل علائم کمک کند. در اینجا برخی از کارهایی که می‌توانید انجام دهید لیست شده است که می‌تواند به کاهش علائم شما کمک کند:

ادرار کردن مضاعف را تمرین کنید. تا جایی که می‌توانید ادرار کنید، چند لحظه این کار را متوقف کنید و دوباره ادرار کنید.

در صورت امکان از مصرف داروهایی که باعث دفع ادرار می‌شود، مانند داروهای آنتی هیستامین بدون نسخه، داروهای ضد احتقان (از جمله اسپری های بینی) و قرص های آلرژی خودداری کنید. در مورد داروهای مصرفی خود با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

از مصرف کافئین و الکل خودداری کنید. این نوشیدنی‌ها بدن شما را به دفع مایعات وادار می‌کنند و باعث می‌شوند که ادرار بیشتری داشته باشید.

ورزش منظم یک درمان موثر طبیعی برای پروستات بزرگ است. این کار نه تنها فشار در پیشابراه را کاهش می‌دهد، بلکه باعث کاهش علائم پروستات در جوانان می‌شود. بهترین ورزش برای این وضعیت منقبض و شل کردن عضلات کف لگن است. انجام این تمرین در طولانی مدت در آرام سازی التهاب غده پروستات و درمان پروستات موثر است.

سعی نکنید ادرار را نگه دارید. این کار باعث استرس اضافی به مثانه و پیشابراه، به خصوص در موارد پروستات بزرگ شده می‌شود. بنابراین هر وقت احساس نیاز به تخلیه ادرار داشتید به دستشویی بروید، این یک راه طبیعی برای کنترل بر تخلیه ادرار به علت بزرگی پروستات در مردان جوان است.

حتی اگر احساس تخلیه ادرار ندارید هر نیم یا یک ساعت یک بار به دستشویی بروید، این کار نه تنها کنترل فوری ادرار را بر عهده خواهد داشت، بلکه فشار روی مثانه و پیشابراه را نیز به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

درمان دارویی بزرگی پروستات در جوانان

داروهایی که در درمان بزرگی پروستات در جوانان استفاده می‌شود به دو گروه کلی تقسیم می‌شوند. همچنین داروهایی که از طریق تاثیر بر روی ماهیچه های موجود در پروستات، باعث شل شدن ماهیچه ها و در نتیجه رفع تنگی مجرای اداری و باز شدن مسیر خروج ادرار می‌شوند را می‌توان به موارد زیر دسته بندی کرد:

تامسولوسین (به دلیل انزال خشک و ممانعت از خروج منی کمتر در جوانان استفاده می‌شود.)

ترازوسین

پرازوسین

آلفازوسین

داروهایی که از طریق کاهش تولید هورمون های جنسی مردانه قوی، رشد پروستات را متوقف و حتی تا حدودی باعث کوچک تر شدن آن می‌شوند مانند:

فیناستراید

دوتاستراید

این دسته دارویی با توجه به کاهش میل و توان جنسی کمتر برای جوانان تجویز می‌شود. پزشک براساس سن بیمار، شدت علائم، بیماری های همراه، نتایج آزمایشات، سونوگرافی و شرایط کلی بیمار تصمیم می‌گیرد که چه دارویی و برای چه مدتی برای بیمار مناسب‌تر است.

اگر علائم شدید باشد، پزشک ارولوژیست ممکن است جراحی برای برداشتن بخشی از پروستات را پیشنهاد کند. اما در تعداد کمی از مردان علائم یا سایر مشکلات در حدی شدید است که نیاز به جراحی دارند.

سرطان پروستات

سرطان پروستات بدخیم به صورت ناگهانی بروز پیدا نمی‌کند. حتی انواع تهاجمی این بیماری نیز با گذشت زمان به وجود می‌آیند. به همین ترتیب، هیچ‌گاه برای داشتن یک سبک زندگی سالم که می‌تواند به کاهش خطر تشخیص ابتلا به سرطان در آینده کمک کند دیر نیست.

علل ابتلا به سرطان پروستات

طبق نتایج مطالعاتی که در ارتباط با سبک زندگی و توانایی تاثیر آن بر خطر ابتلا یا زنده ماندن فرد از سرطان پروستات صورت گرفته، شواهدی وجود دارند که بیانگر نقش داشتن عوامل زیر هستند:

رژیم غذایی سرشار از گوشت قرمز یا لبنیات پر چرب

مصرف زیاد کلسیم

سیگار کشیدن

قرار گرفتن در معرض سموم آفت کش

مصرف بیش از حد الکل

بی تحرکی

اضافه وزن

سرطان پروستات در مراحل اولیه اغلب علائمی ندارد

یک دلیل بزرگ برای اینکه سرطان پروستات می‌تواند افراد را غافلگیر کند این است که فرد مخصوصا در مراحل اولیه سرطان، علائمی را از خود بروز نمی‌دهد.

همزمان با پیشرفت بیماری، علائم می‌توانند مشکلات ادراری (مانند مشکل در ادرار، افزایش دفعات یا شدت احساس نیاز به ادرار کردن)، اختلالات نعوظ و پدیدار شدن خون در ادرار را شامل شود.

با این حال، از آن جایی که این علائم می‌توانند علائم بیماری‌های دیگری باشند که به طور معمول در مردان بروز می‌دهند ممکن است نادیده گرفته شوند. بنابراین، در صورت شک داشتن باید این علائم را بررسی کرد.

سرطان پروستات می‌تواند در بین مردان جوان تر بسیار تهاجمی تر باشد

ممکن است این موضوع غیر‌عادی به نظر رسد، اما هر چه فرد در سن پایین تری به سرطان پروستات مبتلا شود احتمال مرگ او در اثر این بیماری بیشتر است. یکی از دلایل عمده این است که سرطان پروستات معمولا هیچ علائمی در مراحل اولیه خود ندارد.

به همین دلیل، هنگامی که سرطان پروستات تهاجمی در مردان جوان تر تشخیص داده می‌شود، اغلب به مرحله پیشرفته تری وارد شده و درمان آن با چالش های بیشتری همراه خواهد بود.

دلیل دیگر این است که سرطان های پروستات که در مردان جوان تر ظاهر می‌شوند با سرعت بیشتری رشد کرده و می توانند نسبت به سرطان های پروستات یافت شده در مردان مسن تر، مهلک‌تر باشند.

مردان جوانی که در معرض خطر زیادی هستند باید زود‌تر غربالگری شوند

احتمال ابتلای مردانی که دارای سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پروستات هستند ۲ تا ۳ برابر بیشتر است. در صورتی که مردان جوان آشنایانی مبتلا به این بیماری داشته باشند، این احتمال حتی بیش از این می‌شود.

در حالی که جامعه سرطان آمریکا به مردان دارای احتمال متوسط ابتلا به سرطان پروستات توصیه می‌کند که از سن ۵۰ سالگی از نظر ابتلا به این بیماری غربالگری شوند، مردانی که در معرض خطر بالاتری قرار دارند باید این غربالگری را از سن ۴۵ سالگی شروع کنند.