فواید باورنکردنی زردآلو و طرز تهیه مربا و لواشک آن

فراروـ با گرم شدن هوا و نزدیک شدن به فصل تابستان میوه‌های رنگارنگ تابستانی نیز از راه می‌رسند. میوه‌هایی که هرکدام سرشار از مواد مغذی و مفید مورد نیاز بدن هستند. زردآلو یکی از خوشمزه‌ترین میوه‌های فصل گرماست که همه آن را به دلیل داشتن ویتامین‌ها و ترکیبات مفید می‌شناسیم. این میوه سرشار از فیبر، پتاسیم، منیزیم، فسفر، روی و ویتامین‌های E، A، B و C است. زردآلو میوه‌ای پرکاربرد است که با آن مواد غذایی مختلفی تهیه می‌کنند. از محبوب‌ترین فرآورده‌های میوه زردآلو، لواشک و مرباست. این مطلب شما را با فواید میوه زردآلو و شیوه درست کردن لواشک و مربای آن آشنا می‌کند.

گیاه‌شناسی

به گزارش فرارو، میوه خوش‌طعم زردآلو با رنگ زرد و نارنجی و پوست مخملی‌اش میوه‌ای محبوب در سراسر دنیا محسوب می‌شود. افراد غیر ایرانی زردآلو را با نام Armenian plum، می‌شناسند. نام خاص Armeniaca به کشور ارمنستان اشاره دارد که زردآلو آنجا در دنیا بسیار معروف است. زردآلو در جایی که بهار و تابستان گرم است و آب فراوان وجود داشته باشد، به خوبی رشد می‌کند. خاستگاه اصلی میوه زردآلو به دلیل کشت گسترده‌ای که از قدیم داشته، نامشخص است؛ اما مطالعات نشان می‌دهند که منشا اصلی این میوه احتمالا چین یا آسیای مرکزی باشد. امروز ایران، ترکیه، ازبکستان، ایتالیا و الجزایر از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان زردآلو در دنیا هستند.

زردآلو درخت کوچک خزان‌دار است که می‌تواند بین ۲ تا ۹ متر رشد کند. برگ‌های این درخت پهن و بیضی شکل و گل‌های آن که در بهار می‌رویند، به رنگ سفید است. میوه‌های نرسیده زردآلو به رنگ سبز و ترش‌‎مزه هستند. این میوه‌ها از اواخر اردیبهشت تا اوایل تیر ماه می‌رسند. میان هر میوه زردآلو هسته‌ای سخت وجود دارد که مغز آن بسیار تلخ است. تلخی مغز زردآلو را در مراحلی با آب نمک از بین می‌برند تا قابل مصرف شوند.

ارزش غذایی زردآلو

زردآلو حاوی پتاسیم، آهن، روی، منیزیم، ویتامین B۵، B۲، B۱، B۹، B۳، ویتامین A، ویتامین C، مقادیر بالایی از بتاکاروتن، زاگزانتین، لیکوپن و فیبر است. این میوه حاوی فلاونوئید است. فلاونوئید‌ها فعالیت قوی آنتی‌اکسیدانی دارند. آن‌ها بدن را از سموم پاک می‌کنند و با تقویت رگ‌های خونی و کاهش التهابات در سلامت جسمی ما موثرند. فلاونوئید‌های اصلی زردآلو عبارت‌اند از: کاتچین، کوئرستین و اسید‌های کلروژنیک.

طبع زردآلو

طبق نظر متخصصان طب سنتی طبع زردآلو سرد و‌تر است. مصرف این میوه برای افرادی که مزاج گرم و خشک دارند، سازگار خواهد بود. مصرف بیش از حد زردآلو ممکن است مزاج را تغییر بدهد و موجب دل درد و اسهال شود.

فرآورده‌های میوه زردآلو

لواشک و مربای زردآلو از معروف‌ترین فرآورده‌های میوه زردآلو هستند که به روش‌های سنتی و غیرسنتی تولید می‌شوند؛ اما این میوه طلایی تابستانه در تهیه مواد غذایی مختلفی کاربرد دارد. با میوه زردآلو می‌توان کمپوت، ترشی، شربت، پاستیل، پوره، کیک، شکلات، بستنی، خورش و... تهیه کرد. همچنین روغن زردآلو روغنی پرخاصیت است که از مغز هسته‌های زردآلو گرفته می‌شود.

خواص زردآلو

زردآلو برای چشم‌ها مفید است

کمبود ویتامین A در بدن با خشکی چشم و بیماری‌های چشمی ارتباط دارد. زردآلو منبع غنی از ویتامین A محلول در چربی (رتینول) است. شواهد پزشکی نشان می‌دهند که رتینول و بتاکاروتن در میوه زردآلو تاثیرات قابل توجهی در درمان بیماری‌های چشمی دارند. مصرف منظم این میوه ممکن است از بروز مشکلات چشم با افزایش سن جلوگیری کند.

درمان یبوست و مشکلات گوارشی با زردآلو

یبوست یا خشکی مزاج یک نوع عارضه دستگاه گوارش است که موجب سفت شدن مواد دفعی در روده بزرگ می‌شود. نفخ شکم، درد معده، خستگی، دفع مدفوع همراه با درد، کاهش اشتها و کمردرد خفیف از علائم اولیه یبوست هستند. این مشکل در اغلب موارد با تغییر در شیوه زندگی از جمله تغذیه سالم و ورزش از بین می‌رود. مصرف برخی از گیاهان دارویی و میوه‌ها که خاصیت ملین دارند؛ نیز برای بهبود این مشکل توصیه می‌شود. به طور مثال میوه زردآلو خاصیت ملین قوی دارد. فیبر بالای زردآلو از یبوست، بیماری‌های روده و معده جلوگیری می‌کند و خشکی مزاج را از بین می‌برد. مصرف میوه تازه یا هر یک از فرآورده‌های آن در درمان یبوست موثر است.

تاثیر مصرف زردآلو در سلامت قلب

پتاسیم یکی از مهم‌ترین مواد معدنی مورد نیاز بدن است. این ماده در کنترل فشار خون و کاهش خطر ابتلا به سکته قلبی و مغزی نقش دارد. زردآلو منبع طبیعی پتاسیم است. توصیه می‌شود که زردآلو را در برنامه غذایی بیماران مبتلا به مشکلات قلبی قرار بدهید. مصرف زردآلو به کاهش استرس، عصبانیت و حفظ تعادل الکترولیت بدن کمک می‌کند. این اثربخشی برای کنترل فشار خون و سلامت قلب مفید است.

پوستی سالم با مصرف زردآلو

ویتامین‌ها برای حفظ سلامت و شادابی پوست ضروری هستند. زردآلو سرشار از ویتامین‌های محلول در آب مانند ویتامین A و ویتامین C است. زردآلو با حفظ رطوبت پوست و کاهش التهابات پوستی به لطافت و شادابی پوست کمک می‌کند. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در میوه و روغن هسته زردآلو اثر آفتاب سوختگی را درمان می‌کنند و جلوی پیری پوست را می‌گیرند. با مصرف خوراکی و استفاده از ماسک زردآلو روی پوست از فواید این میوه بهره ببرید.

برای ساخت ماسک زردآلو به ۴ عدد زردآلو رسیده و تازه، مقداری عسل و یک قاشق چای‌خوری پودر نشاسته گندم نیاز دارید. برای استفاده از این ماسک ابتدا صورت را با آب خنک بشویید و خشک کنید. ماسک را که حالت خمیری به خود گرفته است، به صورتِ دورانی روی پوست ماساژ بدهید. تمام قسمت‌های صورت به جز دور چشم و لب‌ها را با ماسک بپوشانید. پس از ۲۰ دقیقه صورت را با آب ولرم بشویید.

خوردن زردآلو برای کبد مفید است

مطالعات مختلف نشان دادند که ترکیبات موجود در میوه زردآلو از کبد در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می‌کنند؛ همچنین زردآلو برای پیشگیری و درمان کبد چرب بسیار مفید است. تحقیقات اخیر به محتوای بالای آنتی اکسیدانی میوه زردآلو پی بردند که می‌تواند کبد را از انواع آسیب‌ها حفظ کند. این میوه سم‌زدای قوی کبد است و خوردن آن به فعالیت سالم کبد منجر می‌شود.

مغز هسته زردآلو ضد سرطان است

میوه زردآلو به‌تن‌هایی خواص آنتی‌اکسیدانی بالایی دارد. ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و کارتنوئید‌های میوه زردآلو بدن را در برابر رادیکال‌های آزاد مضر محافظت و از آسیب رسیدن به سلول‌ها جلوگیری می‌کند. جالب است بدانید که دانه یا مغز هسته زردآلو نیز خواص ضد سرطانی دارد. مغز زردآلو حاوی ترکیبی ضد سرطان به نام B۱۷ است. بسیاری معتقدند مغز تلخ زردآلو سمی است و مصرف زیاد آن موجب مسمومیت می‌شود. در اغلب مناطق دنیا هسته‌های زردآلو را برای مدتی در آب نمک نگهداری می‌کنند تا تلخی آن‌ها از بین برود. مغز شور و خوشمزه زردآلو را به عنوان آجیل مصرف می‌کنند.

اثر روغن زردآلو در لطافت مو‌ها

روغن زردآلو حاوی لینولئیک اسید و ویتامین A و E است. استفاده از این روغن روی مو‌ها علاوه‌بر رفع خشکی و شکنندگی، شوره سر و جوش سر را درمان می‌کند. ویتامین E موجود در این روغن باعث تقویت و افزایش رشد موی سر شده و به کاهش ریزش مو‌ها کمک می‌کند.

تاثیر مصرف زردآلو در دوره بارداری

میوه زردآلو تازه حاوی مقادیر بالایی از ویتامین‌های A، C و ویتامین‌های گروه B همچنین مواد معدنی مانند فسفر، کلسیم، روی، آهن و پتاسیم است که خوردن آن می‌تواند ویتامین‌ها و عناصر ضروری مادر و جنین را تامین کند. آهن موجود در زردآلو برای جلوگیری از کم خونی در دوران بارداری و پیشگیری از نقایص مادرزادی در جنین مفید است.

برای کاهش عطش و گرمازدگی شربت زردآلو بنوشید

سطح مایعات در بدن عمدتا به دو ماده معدنی یعنی پتاسیم و سدیم بستگی دارد. مقدار بالای پتاسیم در زردآلو به تعادل سطح مایعات در بدن کمک می‌کند. این ویژگی به رفع عطش و گرمازدگی در تابستان منجر می‌شود. علاوه‌بر این انرژی بدن به صورت مساوی در میان همه اندام‌ها و عضلات توزیع می‌شود و در نهایت کمتر احساس ضعف و خستگی می‌کنیم. با حفظ سطح الکترولیت‌ها در بدن شما می‌توانید انرژی بیشتری داشته باشید و از گرفتگی عضلات جلوگیری کنید.

فواید دیگر زردآلو...

• مصرف زردآلو برای حفظ سلامت استخوان‌های بدن مفید است. این میوه حاوی کلسیم، منیزیم، روی و پتاسیم است که در حفظ تراکم استخوان‌ها نقش دارند.

• آب زردآلو خاصیت ضد تب دارد. این آبمیوه طبیعی حاوی ویتامین‌ها، مواد معدنی، کالری و آب مورد نیاز بدن است. خاصیت ضد التهابی و تسکین دهنده زردآلو می‌تواند دمای بالای بدن را کاهش بدهد.

• محققان دریافتند که روغن زردآلو خاصیت ضد آسم دارد و می‌تواند نشانه‌های این بیماری را تسکین بدهد.

• طب سنتی مصرف زردآلو را برای رفع کم‌خونی موثر دانسته است.

• استفاده از روغن هسته زردآلو می‌تواند در بهبود بیماری اگزما و خشکی پوست موثر باشد.

• در طب سنتی برای رفع درد گوش چند قطره روغن هسته زردآلو را در گوش می‌چکانند.

• مصرف زردآلو در تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار موثر است.

• رنده کردن مغز شیرین شده زردآلو روی آب جوش می‌تواند سرفه را درمان کند.

مضرات مصرف بیش از حد زردآلو و فرآورده‌های آن

• اگر چه زردآلو برای هضم و سلامت دستگاه گوارشی مفید است، فروکتوز بالایی دارد. فروکتوز بیش از حد موجب آزاد شدن گاز‌های هیدروژن و متان می‌شود. این اتفاق به درد و نفخ معده و اسهال منجر خواهد شد؛ بنابراین مصرف بیش از حد میوه زردآلو و فرآورده‌های آن می‌تواند باعث درد شدید معده شود. علاوه‌بر این خوردن بیش از حد این میوه ممکن است باعث شود یبوست بگیرید و مشکلات گوارشی پیدا کنید؛ پس سعی کنید به اندازه از این میوه استفاده کنید.

• اگر مقدار زیادی زردآلو بخورید، ممکن است حالت تهوع بگیرید. این یک عارضه جانبی طبیعی است که می‌تواند برای هر کسی اتفاق بیفتد.

• اگر طبع بدنتان سرد است، خوردن بیش از حد زردآلو ممکن است مشکلاتی را برای شما ایجاد کند، به این دلیل که زردآلو طبع سرد و‌تر دارد.

• بعد از خوردن زردآلو آب ننوشید. نوشیدن آب پس از خوردن زردآلو ممکن است موجب ترش کردن معده شود.

طرز تهیه مربای خوشمزه زردآلودر خانه

مربای زردآلو یکی از خوشمزه‌ترین و مقوی‌ترین مربا‌های ایرانی است. تهیه این مربای خانگی بسیار آسان است.

مواد لازم و میزان استفاده

زردآلو تازه (بدون هسته): ۱ کیلوگرم

شکر: ۶۰۰ تا ۸۰۰ گرم بستگی به شیرینی یا ترشی زردآلو‌ها دارد

زعفران: ۲ قاشق غذاخوری

گلاب: به میزان لازم

طرز تهیه

• ابتدا زردآلو‌ها را تمیز می‌شوییم و هسته آن‌ها را بیرون می‌آوریم.

• زردآلو‌های بی‌هسته را درون قابلمه می‌ریزیم و شکر به آن اضافه می‌کنیم.

• شعله گاز را متوسط تنظیم می‌کنیم و اجازه می‌دهیم زردآلو‌ها آب بیندازند.

• ممکن است پس از جوشیدن زردآلو‌ها کف‌هایی روی سطح ایجاد شود که باید تا جای ممکن کف‌ها را جدا کنیم.

• طی فرآیند پختن و جوشیدن مربا از آن غافل نشوید؛ چراکه خیلی زود ته می‌گیرد.

• زمانی که آب مربا کم و غلیظ شد، ۲ قاشق زعفران کوبیده و حل شده با گلاب را به آن اضافه کنید.

•‌ می‌توانید از خلال بادام یا گردو نیز برای تزئین و طعم دادن به مربای زردآلو خود استفاده کنید.

• پس از سرد شدن مربا را در یک بطری یا ظرف در بسته قرار بدهید و آن را در یخچال نگهداری کنید.

طرز تهیه لواشک زردآلو در خانه

لواشک یکی از چاشنی‌ها و تنقلات پرطرفدار در بین مردم است. لواشک اگر در خانه تهیه شود، سالم و بهداشتی خواهد بود. میوه زردآلو به دلیل طعم ترش و شیرینی که دارد، برای تهیه لواشک مناسب است. لواشک زردآلو بهداشتی و پرخاصیت است که معمولا برای رفع یبوست آن را مصرف می‌کنند.

مواد لازم و میزان استفاده

زردآلو تازه: ۲ کیلوگرم

آب: نصف لیوان

نمک یا شکر: به دلخواه

طرز تهیه

• ابتدا زردآلو‌ها را بشویید و هسته آن‌ها را خارج کنید.

• زردآلو‌ها را درون قابلمه بریزید و نصف لیوان آب به آن‌ها اضافه کنید.

• قابلمه را روی حرارت کم قرار بدهید تا زردآلو‌ها آرام آرام بجوشند و نرم شوند.

• زمانی که زردآلو‌ها کاملا نرم شدند و پوست آن‌ها از گوشت میوه جدا شد، آن‌ها را صاف کنید.

• آنقدر زردآلو‌ها را درون صافی فشار بدهید تا تنها پوست آن‌ها باقی بماند و گوشت آن از صافی خارج شود.

• گوشت بدون پوست میوه زردآلو را درون قابلمه کوچک‌تری بریزید و آن را روی شعله ملایم اجاق گاز قرار بدهید. به دلخواه می‌توانید کمی نمک یا شکر هم به آن اضافه کنید.

• زردآلو‌های له شده را باید مدام به هم بزنید تا نسوزند و حالتی خمیری به خود بگیرند.

• سپس آن‌ها را قبل از سرد شدن داخل سینی فلزی به صورت یکنواخت پهن کنید. بهتر است با پلاستیک کف سینی را بپوشانید تا لواشک به سینی نچسبد. هرچه سینی پهن‌تر باشد، لواشک نازک‌تری به عمل می‌آید.

• سینی را زیر نور آفتاب یا اگر در آپارتمان زندگی می‌کنید، جلوی باد پنکه قرار بدهید. خشک شدن لواشک ممکن است ۳ تا ۶ روز طول بکشد.

• برای اینکه خاک بر روی لواشک‌ها ننشیند، لازم است در طول فرایند خشک شدن روی سینی را با پارچه‌ای نازک بپوشانید.