چه منطقی پشت جریمه سنگین نکونام وجود دارد؟

 زمانی که هیئت رئیسه سازمان لیگ در اواخر برگزاری مسابقات لیگ برتر با انواع و اقسام بیانیه نویسی باشگاه‌ها و مصاحبه‌های غیر فنی و عجیب رو به رو شد برای مقابله با آن تصمیمی عجیب‌تر گرفت. دستور‌العملی با رنگ و بوی قضایی با جرایم مالی سنگین که اولین قربانی این جرایم مالی کسی نبود جز عبدالله ویسی سرمربی فولاد خوزستان که توسط سازمان لیگ به دلیل مصاحبه غیر فنی دو میلیارد تومان جریمه شد.

این رقم دو میلیاردی از بس غیر قابل باور بود که خود عبدالله ویسی هم تصور می‌کرد این رقم به ریال است نه تومان. البته بعدا کمیته انضباطی به دلیل اینکه این مصوبه به تایید هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال نرسیده و توسط آنان ابلاغ نشده بود و همچنین اصلا سازمان لیگ نهاد قضاوت کننده در مورد جرایم اهالی فوتبال نیست به درستی این جریمه مالی را با کاهش ۱ میلیارد ۹۵۰ میلیون تومانی به رقم ۵۰ میلیون تومان رساند و به نوعی عبداالله ویسی از این خلاء قانونی بهره برد.

اما ماجرای جریمه ۵ میلیارد تومانی نکونام متفاوت است ...

اولین تفاوت این است که این دستورالعمل از ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ توسط هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال مصوب و برای اجرا به ارکان قضایی فدراسیون ابلاغ شده است و دیگر به صورت یک مصوبه قانونی عملی خواهد شد.

دومین تفاوت نیز از تفاوت اول سرچشمه می‌گرد یعنی این‌بار به جای سازمان لیگ این کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال بود که جواد نکونام را به مبلغ 5 میلیارد تومان جریمه کرده است و تنها راه نجات نکونام از این دردسر تجدیدنظرخواهی نزد کمیته استیناف فدراسیون فوتبال است. 

حالا بیایید با نگاه عقلی، عرفی و حقوقی این مصوبه را بررسی کنیم:

*اولین ایراد این مصوبه قطعا در بحث عدم تناسب جریمه با عمل ارتکابی است. مبنایی منطقی برای مجازات از اصول اولیه و بنیادین نظام عدالت و عامل مشروعیت هر قانونی است. چطور ممکن است در حالی که نرخ دیه قتل یک انسان در سال 1403 یک میلیارد و دویست میلیون تعیین شده باشد اما جریمه بیانیه یک باشگاه یا یک مصاحبه غیر فنی یک سرمربی دو میلیارد تومان تعیین شود و اگر تکرار کند می‌توان تا بیش از چهار برابر دیه قتل یک انسان آن را جریمه نمود! یا اگر ما میانگین قرارداد سرمربی‌های تیم‌های بالانشین لیگ را ۲۵ میلیارد تومان در نظر بگیریم آیا منطقی است یک سرمربی حدود یک پنجم قرارداد خود را به عنوان جریمه انضباطی به فدراسیون پرداخت نماید؟! 

یا در بخش فوتبال ساحلی یا بانوان مگر میزان کل قرارداد یک سال یکی از اعضا کادر فنی فعال در این رشته‌ها چقدر هست که به فرض، بابت چند مصاحبه غیر فنی تا  400 میلیون تومان امکان جریمه شدن آن وجود داشته باشد؟! 

*دومین  ایراد این مصوبه قطعا در نحوه نگارش آن است. مطابق اکثر مصوبات قانونی فدراسیون فوتبال مشخص است در نگارش این مصوبه نیز هیچ شخص آشنا با حقوق ورزشی و حتی حقوق مدنی ایران دخالت نداشته است. به عنوان مثال در بند آخر هر بخش از جرایم آورده شده: اطلاعیه و بیانیه نویسی توسط روابط عمومی و باشگاه مربوط به مدیر عامل و اعضای هیئت مدیره است و مسئولیت پاسخگویی با مدیر عامل می‌باشد. اینجا کلمه پاسخ‌گویی به معنا دفاع کردن از تخلف می‌دهد ولی قصد نگارنده مسئولیت حقوقی و انضباطی است. 

*سومین ایراد به مرجعی است که این دستور‌العمل قضایی را تببین کرده. قطعا مسئولیت تببین هرگونه مقرراتی در وهله اول باید با کمیته تدوین و تطبیق مقررات فدراسیون فوتبال باشد ولی متاسفانه در اقدامی عجیب این مصوبه توسط هیئت رئیسه سازمان لیگ تببین شده است.

در نهایت به نظر می‌رسد جریمه 5 میلیارد تومانی جواد نکونام اگر در بازی زهر چشم‌گیری فدراسیون (حتی شخص ریاست فدراسیون) از اهالی فوتبال نیفتاد مانند جرایم کسر امتیاز در پرونده‌های سقف بودجه توسط کمیته استیناف (که تا امروز درست‌ترین احکام قضایی توسط این مرجع تجدیدنظر صادر شده است) تعدیل و به رقم منطقی و متناسب با عرف تبدیل شود.  

هرچند انتظار جامعه فوتبال و متخصصین آشنا با حقوق ورزشی آن است که فدراسیون فوتبال در انتشار چنین آرایی تجدید نظر جدی کند چون در اصل و در مسیر و رفت و برگشت استیناف و انضباطی اقتدار فدراسیون هم زیر سوال خواهد رفت.