درآمد زایی جدید دولت ؛ دود!
با شروع سال جاری، سیگار هم از قافله بالا رفتن قیمت و رشد نجومی عقب نماند.
افزایش قیمت سیگار در شروع سال جدید شاید بیش از هر کالای مصرفی دیگری به چشم می‌خورد. گرچه متخصصان سلامت این محصول را عامل اصلی سرطان معرفی می‌کنند و نسبت به مصرف آن هر بار هشدار جدیدی را مطرح می‌کنند، اما ضریب بالای نفوذ آن در جامعه ایرانی را نمی‌توان انکار کرد. موضوعی که درنهایت معیشت شهروندان را تحت شعاع خود قرار می‌دهد.
قیمت سیگار چقدر افزایش یافت؟
بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد قیمت برخی از انواع سیگار نسبت به سال گذشته، افزایش چشم‌گیری داشته است. در اردیبهشت ۱۴۰۳، وینستون لایت با قیمت 31 هزار تومان و G1 به قیمت ۲۰ هزار تومان به ازای هر پاکت در بازار به فروش می‌رسد. همچنین بهمن سوئیسی ۱۷ هزار تومان و مونتانا طلایی ۱۸ هزار تومان قیمت‌گذاری شده‌اند.
قیمت سیگار‌هایی نظیر کمل آبی با رشد چشمگیر از ۲۷ هزار تومان در اردیبهشت ۱۴۰۲ به ۳۵ هزار تومان در اردیبهشت ۱۴۰۳ رسید. مونتانا آبی با افزایش ۵۴ درصدی از ۱۳ هزار تومان به ۲۰ هزار تومان رسید.
حال پرسش بسیاری از مصرف‌کنندگان این است که چرا قیمت سیگار تا حد افزایش داشته است؟
شاید ریشه این ماجرا به مصوبه مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۲۹ مهر ۱۴۰۲ بازگردد که با مالیات ۱۵ تا ۵۰ درصدی بر محصولات دخانی نظیر سیگار و تنباکو از شروع سال ۱۴۰۳ و در طول اجرای برنامه هفتم توسعه موافقت کرد.
مطالعه بیشتر: پول حاصل از گرانی سیگار، کجا هزینه می‌شود؟
بنابراین، مالیات هر نخ سیگار تولید داخل با نشان ایرانی ۱۵ درصد، سیگار تولید داخل با نشان بین‌المللی ۲۵ درصد و سیگار وارداتی با هر نشان ۵۰ درصد افزایش یافت.
علاوه برابن، مالیات هر بسته تنباکو ۵۰ گرمی تولید داخل، ۲۰ درصد و مالیات هر بسته تنباکو ۵۰ گرمی وارداتی آماده مصرف ۵۵ درصد افزایش یافته است.
افزایش قیمت سیگار منجر به کاهش مصرف آن می‌شود؟
بررسی‌ها حاکی از آن است که افزایش مالیات بر سیگار بر کم شدن مصرف آن تأثیری ندارد. زیرا وقتی قیمت سیگار افزایش پبدا می‌کند مصرف‌کنندگان دائمی به سمت مصرف سیگار ارزان‌تر یا قاچاق می‌روند..
اگر تجارب سایر کشور‌های جهان را در این موضوع مورد بررسی قرار بگیرد، مشخص می‌شود در صورتی افزایش مالیات بر سیگار می‌تواند منجر به کاهش مصرف شود که کشور توانایی کنترل ورود کالای قاچاق را داشته باشد. درصورتی که کشور توانایی کنترل ورود کالای قاچاق را نداشته باشد سیگار قاچاق وارد کشور می‌شود و مصرف‌کنندگان، سیگار قاچاق و ارزان‌تر را جایگزین می‌کنند.
بر این اساس به نظر می‌رسد مبارزه با سوءمصرف دخانیات بیشتر از آنکه از طریق مسائل مالی راهگشا باشد، نیاز به بسترسازی‌های فرهنگی است. در چنین شرایطی به نظر می‌رسد دولت بیشتر قصد درآمدزایی از پول‌هایی را دارد که همه‌روزه دود می‌شوند تا اینکه قصد ریشه‌کنی یک آسیب فرهنگی را داشته باشد.
