کیفیت خودروهای داخلی به شدت در حال کاهش است
پرونده واردات خودرو نزدیک به یک سال است که باز ماندهاست؛ مانند پرونده برجام که مسکوت مانده و یا ۷ میلیار دلار از منابع بانک مرکزی که هر سه ماه یکبار خبر آزادسازی آن منتشر میشود و ابهام این روزها جزء جدایی ناپذیر تمام بازارها است که تصمیمگیری برای سرمایهگذاران و مصرفکنندگان را به شدت دشوار کردهاست.
با این وجود آبان ماه برای بازار خودرو یکی از پر فراز و نشیبترین ماهها بود که سرانجام با رفع ایرادهای سهگانه رییس مجلس، آییننامه واردات خودرو اصلاح و روند ثبتسفارش برای واردکنندگان واجد شرایط آغاز شد.
در همین راستا وزارت صمت اعلام کرد ۲۴ درخواست برای واردات خودرو مطرح شده که در نهایت ۷ شرکت، واجد شرایط ثبتسفارش واردات خودرو شدند. اما پس از آن، آمار شرکتهای واجد شرایط افزایش پیدا کرد و در مجموع ۱۲ شرکت میتوانند نسبت به ثبتسفارش خودرو اقدام کنند.
پس از انتشار اسامی شرکتهای منتخب واردکننده که همان خودروسازان بودند، اعلام شد که واردات خودرو به مرحله اجرا رسیده و شرکتهای واردکننده منتخب مذاکراتشان را با خودروسازان خارجی آغاز کردند اما کماکان خبری از واردات خودرو نیست و میتوان گفت که پرونده واردات خودرو کماکان باز ماندهاست.
به تعویق افتادن واردات به ضرر چه کسی است؟
امیرحسین کاکایی، کارشناس صنعت خودرو، در گفت و گو با خبرنگار خبرآنلاین و در پاسخ به این پرسش که تعویق واردات خودرو به ضرر چه کسی است؛ گفت:" برای پاسخ به این پرسش باید به منشا عدم واردات خودرو پرداخت؛ از آنجا که ما تحریم شدهایم و آمریکا یک سری قواعد ناجوانمردانه و زورگویانه که از نظر قانون بینالملل نیز غیرقانونی بود وضع کرد، عدم واردات خودرو اتفاق افتاد و به تبع آن عدم وردات مواد اولیه با کیفیت در صنعت خودروسازی اتفاق افتاد و تولید نیز کاهش پیدا کرد. از آنجا واردات کماکان انجام نمیشود میتوان گفت که مشکلات مالی به قوت خود باقی است و آشکار است که عدم واردات به طور کلی ما را متضرر کردهاست و به تعویق افتادن آن نیز قطعا به ضرر مصرفکننده، تولید و بازار است."
کاکایی در ادامه در پاسخ به این پرسش که چرا از ابتدای جلوی واردات خودرو گرفته شد؛ گفت:" بانک مرکزی سیاستی را به کار برد که بر مبنی آن تمام درآمد ارزی کشور در سبدی قرار میگرفت و سپس از آن سبد هزینه میشد و براساس اولویتبندی که شکل گرفت، خودرو از اولویتهای هزینهای دولت خارج شد؛ اینکار برای کنترل قیمت ارز صورت گرفت. در نتیجه از چهار و نیم سال گذشته جلوی واردات خودرو گرفته شد."
از سرگیری واردات خودرو منجر به جهش نرخ ارز خواهد شد
کاکایی در ادامه در پاسخ به این پرسش که اگر واردات خودرو آزاد شود چه واکنشی از سوی بازارها در پی خواهد داشت؛ گفت:" اگر واردات خودرو آزاد شود، نزدیک به یک میلیارد دلار هزینه میطلبد و با توجه به وضعیت فعلی درآمد ارزی کشور، از سرگیری واردات خودرو و هزینه یک میلیارد دلاری برای آن با افزایش چند درصدی نرخ ارز در بازار همراه خواهد شد چرا که تقاضا برای ارز را افزایش خواهد داد."
ضرری که واردات خودرو ایجاد میکند همگانی است
این کارشناس صنعت خودرو در ادامه گفت:" شاید از منظری واردات خودرو به نفع نهایتا ۱۰۰ هزار مصرفکننده باشد ولی ضرری که ایجاد میکند همگانی است و همه مردم تحت تاثیر افزایش نرخ ارز در بازار قرار خواهند گرفت."
واردات خودرو بهانهای شده است برای به تعویق افتادن قولهای وزیر
کاکایی در ادامه گفت:" ما از نظر قانونی برای واردات خودرو مشکلی نداشتیم و نداریم و این موضوع که برای از سرگیری واردات خودرو مجلس شورای اسلامی ورود پیدا میکند و برای آن قانون وضع میکنند کارایی ندارد؛ چراکه از ابتدا موضوع عدم واردات به کمبود ارز باز میگشت و علت اینکه با تصویب از سرگیری واردات خودرو کماکان واردات انجام نشدهاست نیز به کمبود ارز رسمی باز میگردد و در وضعیت فعلی از سرگیری واردات خودرو از نظر بنده ضرر بیشتری خواهد داشت تا منفعتی داشته باشد و تنها واردات در حال حاضر بهانهای شدهاست برای به تعویق افتادن قولهایی که وزیر محترم مبنی بر کاهش قیمت خودرو و افزایش کیفیت دادهاست."
دولت دست به گفتار درمانی زدهاست
امیر حسین کاکایی در ادامه در پاسخ به این پرسش که با توجه به ضرر آفرین بودن از سرگیری واردات خودرو چرا این موضوع از سوی مجلس و دولت مطرح شد؛ گفت:" از شب عید گفته میشد که برجام درست خواهد شد و نزدیک به ۳ بار گفتهاند که ۷ میلیارد دلار از منابع ارزی بانک مرکزی از سوی کرهجنوبی آزاد شده و به نوعی دولت دست به گفتار درمانی زدهاست و تا حد زیادی جواب داده و بازار نزدیک به یک سال و نیم است که در رکود کامل است. اما این گفتار درمانی یک اشکال بزرگ دارد و آن این است که با طولانی شدن گفتار درمانی، تولید ضربه خواهد خورد و برنامهریزیهای اقتصادی مردم نیز ضربه خواهد خورد و اینکه مردم را با موضوعی مانند از سرگیری واردات خودرو، سرگرم کنیم به ضرر آنها است و در این بین کسی که واقعا احتیاج به خودرو دارد، روزانه به دنبال از سرگیری واردات خودرو و کاهش قیمتها است و مصرفکننده واقعی با مشکل رو به رو شدهاست و خودروهای فرسوده به یک مشکل بزرگ بدل شدهاست و بازار و صنعت خودرو در حال حاضر با دادهها و اطلاعات غلط مدیریت میشود."
کیفیت خودروهای داخلی در حال کاهش است
این کارشناس صنعت خودرو در ادامه با ابراز نگرانی جدی از وضعیت بازار خودرو، گفت:" در ماههای آخر سال فشار جدی بر خودروسازها وارد آورده شدهاست تا تولید را افزایش دهند که قطعا باعث کاهش کیفیت خودروهای تولیدی خواهد شد و من از آمارهایی که مبنی بر افزایش کیفیت ارائه میشود تعجب میکنم چراکه نوسان کیفیتی به طور جدی افزایش پیدا کردهاست."
کاکایی در ادامه گفت:" در برنامهای زنده که نزدیک به دو هفته پیش برگزار شد و بنده نیز حضور داشتهام، سخنگوی محترم وزارت صمت گفت که اگر خیلی عجله کنیم واردات خودرو در اوایل اسفند ماه از سرگرفته خواهد شد."
به اسم واردات خودروهای ارزان، ارز کشور را به خارج میبرند
این کارشناس صنعت خودرو در ادامه با اشاره به این موضوع که این کار با عجله شدنی نیست؛ گفت:" تا زمانی که روابط ما با بازارهای بین المللی به همین منوال باشد، وارداتی صورت نخواهد گرفت و در صورتی که وارداتی انجام شود نیز به مردم معمولی چیزی نخواهد رسید چراکه قیمتها نجومی خواهد بود و در صورتی که قیمتها نجومی نباشد نیز رانتی خواهد بود به این معنا که خودرو تنها یک عده خاصی خواهد رسید، همان طور که با وجود عدم واردات خودرو در ۴ سال و نیم گذشته، خودروهای مدل ۲۰۲۲ و یا ۲۰۲۱ در بازار تهران یافت میشود و به اسم واردات خودروهای ارزان، میلیاردها دلار از ارز کشور خارج میشود."
مونتاژسازی با داخلی سازی حداقلی و از شرکتهای درجه دو و سه
کاکایی در ادامه با اشاره به این موضوع که در حال حاضر واردت به شکل دیگری و با کمترین داخلی سازی در حال افزایش پیدا کردن است؛ گفت:" این شکل از واردات مونتاژهایی با داخلی سازی حداقلی است که از شرکتهای درجه دو و درجه سه چینی اتفاق میافتد و اگر خودروساز اصلی حاضر بود با ما کار کند که وضعیت ما این چنین نبود."
این کارشناس صنعت خودرو در واکنش به اخباری که مبنی از سرگیری واردات خودروهای تویوتا و هیوندای منتشر میشود؛گفت:"در ۳۰ سال گذشته تویوتا در ایران وارد نشده و در هیچ بازه زمانی فراخوانهایی که خودروسازها برای خودروهای خود منتشر میکردند به ایران نیامد، تازه در۳۰ سال گذشته ژاپن یکی از دوستان ما بود و چطور میتواند در وضعیتی که با تحریمهای سنگین مواجهایم، ژاپن میتواند برای ما خودرو بفرستد؟"
کاکایی در ادامه در واکنش به خبری که از سوی وزارت صمت اعلام شد و فهرستی از خودروهای وارداتی را در آن اعلام کرده بود؛ گفت:" واردات این خودروها خیلی سادهاست و دلالان آنها را در بازار چین و یا عمان خریداری میکنند که قیمت آن دستخوش تغییر خواهد شد و معلوم نخواهد شد که خودرویی که خریداری میشود اصل باشد یا خیر و در خیلی از موارد خودروهایی که آپشنهای کمتری دارند به عنوان فول آپشن عرضه میشوند."