آیا همه میتوانند از بقایای کشتی تایتانیک دیدن کنند؟
بیشاز یک قرن از غرقشدن تایتانیک میگذرد و با وجود این علاقه به این کشتی همچنان سیریناپذیر است. اگرچه بسیاری اشتهای کنجکاویشان را از طریق بازدید از موزهها، نمایشگاهها و مجموعههای دائمی در سراسر جهان سیر میکنند، اما هر کسی که بتواند بهای بلیت بازدید از لاشه تایتانیک را بپردازد، میتواند با چشمهای خودش آن را ببیند.
بازدید از بقایای کشتی آر. اِم. اِس تایتانیک که در ۳۸۰ مایلی ساحل سنت جان در نیوفانلند در اعماق آب آرمیده است، ۸ ساعت زمان و ۲۵۰۰۰ دلار آب میخورد.
روز یکشنبه ۵ نفر سوار بر زیردریایی تایتان رهسپار این سفر شدند. کشتی آنها ۱ ساعت و ۴۵ دقیقه بعد از کاوشی که قرار بود ۸ روز به طول انجامد، ناپدید شد.
علیرغم خطراتی که سفر به عمق ۱۲۵۰۰ فوتی دریا دارد، مقاومت در برابر چنین فرصتی امکانناپذیر بهنظر میرسد. هرچه باشد تعداد کمی از آدمها فرصت تماشای تایتانیک را از نزدیک و با چشمان خود پیدا میکنند.
بیشاز یک قرن از غرقشدن تایتانیک میگذرد و با وجود این علاقه به این کشتی همچنان سیریناپذیر است. اگرچه بسیاری اشتهای کنجکاویشان را از طریق بازدید از موزهها، نمایشگاهها و مجموعههای دائمی در سراسر جهان سیر میکنند، اما هر کسی که بتواند بهای بلیت بازدید از لاشه تایتانیک را بپردازد، میتواند با چشمهای خودش آن را ببیند.
علیرغم نگرانیهای اخلاقی و خطراتی که لاشه تایتانیک میتواند برای مسافران داشته باشد، غواصی برای بازدید از آن ۲۰ سال است که انجام میشود. اما تا امروز چه چیزهایی درباره تایتانیک میدانیم؟ در ادامه با راهنماتو همراه باشید تا چند حقیقت را درباره آن را با شما به اشتراک بگذاریم.
هجوم برای پیدا کردن لاشه تایتانیک
آرامگاه ابدی تایتانیک تا سال ۱۹۸۵ که کاوشهایی به هدایت رابرت بالارد از نشنال جئوگرافی و اقیانوس شناس فرانسوی، ژان-لویی میشل انجام شد، پیدا نشده بود.
مدت کوتاهی بعد از پیدا شدنِ این محل، بالارد در مقابل کنگره آمریکا شهادت داد و آنها را تشویق کرد تا محل قرارگیری لاشه را به عنوان یادبود دریایی به رسمیت بشناسند. در جولای سال ۱۹۸۶، بالارد پلاکی را روی کشتی نصب کرد و درخواست کرد تا آرامش این مکان، به یاد ۱۵۰۰ نفری که در آن جان باختند، برای همیشه حفظ شود.
اما این اتفاق نیفتاد. درعوض، مسابقهای برای پیدا کردن اشیاء به جای مانده از کشتی راه افتاد. بخشی از این تلاشها به منظور ثبت و محافظت از اشیاء انجام میگرفت، اما درعینحال هجومی به سمت کشتی برای سود بردن از طریق فروش و نمایش اشیائ برجای مانده از آن نیز آغاز شده بود.
نخستین تلاش رسمی برای بازیابی کشتی توسط شرکت تایتانیک ونچرز (TVLP) و مؤسسه تحقیقاتی فرانسه برای بهرهبرداری از دریا در سال ۱۹۸۷ انجام شد که طی آن ۱۸۰۰ قلم شیء جمعآوری و محافظت شدند. در سال ۱۹۹۲، دادگاه فدرال طی حکمی اعلام کرد که شرکتِ TVLP نخستین و انحصاریترین شرکتِ نجاتبخشِ کشتی است. اما این شرکت در دهههای بعدی برای سهم بیشتری از آن تلاش و تقلا کرد.
این شرکت که امروز با عنوان آر. اِم. اِس تایتان شناخته میشود، تاکنون ۸ سفر اکتشافی در تایتانیک انجام داده و بیش از ۵۰۰۰ شیء از جمله جواهرات و قطعهای از پلکان تایتانیک را در حراجی به فروش رسانده است.
هرچند جنگ بر سر حق نجات و بازدید از تایتانیک در دادگاه به شدت بالا گرفته بود، اکتشاف در تایتانیک همچنان ادامه داشت و باعث شد که یک بازار کوچک، اما پرسود برای گردشگری تایتانیک ایجاد شود.
دهها سال گردشگری تایتانیک
محققان، نجاتدهندگان و حتی فیلمسازانی مثل جیمز کامرون که در سال ۱۹۹۷ فیلم پرفروش تایتانیک را کارگردانی کرد، بارها از لاشه تایتانیک بازدید کردهاند. گردشگران نیز با شل کردنِ سر کیسه توانستهاند از آن بازدید کنند.
شرکت بریتانیاییِ دیپاوشِن یکی از نخستین شرکتهایی بود که در سال ۱۹۹۸ برای بازدید از لاشه این کشتی نفری ۳۲۵۰۰ دلار دریافت میکرد. رهبر اکتشافات این شرکت، راب مککالوم، در سال ۲۰۱۲ اعلام کرد بعد از ۱۹۷ بار سفر به لاشه کشتی تایتانیک، این شرکت آخرین دور از سفرهایش را برنامهریزی کرده است. آن آخرین کاوشهای سال ۲۰۱۲، ۱۲ روزه بود و طی آن ۲۰ مسافر با بهای نفری ۵۹۰۰۰ دلار برای بازدید به اعماق برده میشدند.
یک شرکت گردشگری دیگر به نام بلوفیش نیز از سال ۲۰۰۲ تورهای بازدید از لاشه تایتانیک را راهاندازی کرد و به مدت ۴ سال هر سری ۸ گردشگر را برای بازدید از تایتانیک به اعماق آب برد. این شرکت در سال ۲۰۱۲ دوباره بلیتفروشی برای بازدید از تایتانیک را آغاز کرد که برای آن هر نفر باید ۵۹۶۸۰ دلار پرداخت میکرد.
یک شرکت مستقر در لندن به نام بلوماربل در سال ۲۰۱۹ از هر بازدیدکننده ۱۰۵۱۲۹ دلار دریافت میکرد که ظاهراً ارزش آن به اندازه پولی بود که مسافران درجه یک تایتانیک در زمان غرق شدنِ کشتی پرداخت کرده بودند. شرکت بلوماربل با یک شرکت دیگر به نامِ اوشنگیت اکسپدیشن شریک شد و این دومی همان شرکتی است که زیردریاییاش از روز یکشنبه مفقود شده است.
اوشنگیت در سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ اکتشافات موفقیتآمیزی انجام داده و برای سال ۲۰۲۳ برای ۱۸ سفر برنامهریزی کرده بود.
حفاظت از تایتانیک
اما این تورهای بازدید چه اثری روی کشتی ۱۱۱ ساله داشتهاند؟
تایتانیک بر اثر برخور کف آن با بستر دریا به شدت آسیب دید و ازآنزمان باکتریهای آهنخوار مشغول مصرف بقایای آن هستند. کمتر از ۱ دهه بعد از پیدا شدن لاشه کشتی، آثار تخریب کاملاً روی بدنه کشتی مشهود بود. در سال ۲۰۱۹، نتایج غواصیها نشان داد که بخش اعظمی از کشتی در حال سقوط است.
امروز اطراف این سایت مملو از زباله شامل قوطیهای نوشیدنی، بطری آب، وزنه، زنجیر و تورهایی است که از عملیات نجات کشتی بر جای ماندهاند. بازدیدکنندگان نیز مکان را با پلاک و یادبود آلوده کردهاند. حتی در سال ۲۰۰۱، یک زوج در محل قرارگیریِ لاشه کشتی تایتانیک در داخل زیردریایی با هم ازدواج کردند.
بااینکه زیردریاییها به قصد برخورد با تایتانیک به آن نزدیک نمیشوند، اما همچنان میتوانند به آن صدمه بزنند. طی یکی از سفرهای اکتشافی، زیردریایی با تایتانیک تصادف کرد و اطلاعات مربوط به آسیبهایی که منجر به آن شده بود را حذف کرد.
تلاش برای محافظت از لاشه تایتانیک ادامه دارد. ازآنجایی که کشتی در آبهای بینالمللی غرق شده است، تحتِ کنوانسیون حفاظت از میراث فرهنگی زیرآب که در سال ۲۰۱۲ به آن اعطا شده است، مراقبتهای اولیه یونسکو شامل حال آن میشود. ایالاتمتحده و انگلستان در سال ۲۰۲۰ توافقی را امضا کردند که بر اساس آن مختارند به افرادی که میخواهند وارد این محوطه شده و به دنبال اشیاء باقیمانده بگردند، گواهی اهدا یا گواهی آنها را باطل کنند.