۸ حقیقت شوکه‌کننده درباره مار شاه کبرا
یک مار کبرای معمولی ممکن است یک مار، یک حیوان کوچک، جونده یا یک پرنده را بخورد. اما شاه کبرا قابلیت بیشتری نسبت به کبرا‌های معمولی دارد و می‌تواند آرواره‌های خود را برای بلعیدن یک حیوان بزرگ یا یک انسان باز کند. البته شاه کبرا به راحتی نمی‌تواند طعمه بزرگ رزا ببلعد و این فرایند چند دقیقه‌ای طول می‌کشد.
شاه کبرا طولانی‌ترین مار سمی است و به راحتی می‌تواند عنوان پادشاه را به خود اختصاص دهد. این خزنده قدرتمند که بیشتر از مار‌های دیگر تغذیه می‌کند و می‌تواند چندین دهه در طبیعت زندگی کند. علت این زندگی طولانی مدت هم این است که کمتر حیوانی در طبیعت پیدا می‌شود که بتواند شاه کبرا را شکار کند.
شاه کبرا که بیشتر در جنگل‌های بارانی و مرداب‌های آسیا یافت می‌شود، زیستگاه‌هایی با پوشش گیاهی انبوه مانند بامبو و جنگل‌های حرا را ترجیح می‌دهد. جالب است بدانید که مار شاه کبرا به شدت خجالتی است و از رویارویی با انسان پرهیز می‌کند.
اما اگر احساس خطر کند به شدت می‌تواند خطرناک ظاهر شود و یک انسان را از پا در بیاورد. ما در این مطلب هشت حقیقت عجیب در مورد شاه کبراها را شرح خواهیم داد.
۱. شاه کبرا طولانی‌ترین مار سمی جهان است
صد‌ها گونه از مار‌های سمی در قلمرو حیوانات وجود دارد، اما شاه کبرا طولانی‌ترین آن‌ها است. طول یک مار بالغ در نهایت می‌تواند ۱۰ تا ۱۲ فوت (۳ متر و ۴ سانتی متر تا ۳ متر و ۶۵ سانتی متر) و وزن آن تا ۲۰ پوند برسد. اما یک مار شاه کبرا به راحتی می‌تواند در حالت ایستاده قرار بگیرد و با یک انسان چشم در چشم شود.
قد شاه کبرا در چنین حالتی به ۱۸ فوت (۵ متر و ۴۸ سانتی متر) می‌رسد. البته به یاد داشته باشید که این حداکثر قد این خزنده نیست و در حقیقت شاه کبرا در طبیعت می‌تواند تا ۲۰ هم فوت (۶ متر و ۹ سانتی متر) رشد کند.
۲. هود کنار سر شاه کبرا پوست نیست، دنده است!
هنگامی که یک شاه مار کبری در حالت دفاعی قرار می‌گیرد، یک هود کاپوت شکل در اطراف صورتش باز می‌شود. این هود و همچنین سایر قسمت‌های بدن مار، همگی دارای نشانه‌هایی هستند که مختص شاه کبرا است. در نگاه اول، به نظر می‌رسد که این هود بخشی از پوست مار است، اما در واقع سیستمی از استخوان‌های دنده و ماهیچه‌هایی است که می‌توانند خم شوند و حرکت کنند.
شاه کبرا برای اینکه خود را بزرگتر و خطرناک‌تر نشان دهد، این دنده‌ها را باز می‌کند و در حالی که صدا تولید می‌کند و به شکل ایستاده در می‌آید، هود کاپوت شکل خود را بیرون می‌کشد.
۳. زهر آن‌ها یک نوروتوکسین مرگبار است
مار‌های سمی به طور کلی به دو نوع طبقه بندی سم تقسیم می‌شوند: نوروتوکسیک و هموتوکسیک. نوروتوکسین سمی است که مستقیماً بر سیستم عصبی انسان یا حیوان تأثیر می‌گذارد. از سوی دیگر، هموتوکسین‌ها بر جریان خون تأثیر می‌گذارند و معمولاً در مار زنگی و افعی دیده می‌شود.
زهر مار شاه کبرا عصبی است و هنگامی که به یک مهاجم برخورد می‌کند، مقدار بسیار کمی سم تولید می‌کند که همین مقدار اندک نیز می‌تواند طعمه را فلج کند. علاوه بر این سم شاه کبرا، آنقدر خطرناک است که می‌تواند انسان را در عرض چند دقیقه به کام مرگ ببرد یا مثلا یک حیوان بزرگ مانند فیل می‌تواند در عرض چند ساعت بمیرد.
۴. آن‌ها آدم‌خوار هستند
یک مار کبرای معمولی ممکن است یک مار، یک حیوان کوچک، جونده یا یک پرنده را بخورد. اما شاه کبرا قابلیت بیشتری نسبت به کبرا‌های معمولی دارد و می‌تواند آرواره‌های خود را برای بلعیدن یک حیوان بزرگ یا یک انسان باز کند. البته شاه کبرا به راحتی نمی‌تواند طعمه بزرگ را ببلعد و این فرایند چند دقیقه‌ای طول می‌کشد.
مار‌های شاه کبرا همچنین می‌توانند ماه‌ها و حتی سال‌ها بدون غذا بمانند. مار‌ها برای زنده ماندن نیازی به نوشیدن آب ندارند، اما وقتی از مناطق مرطوب مانند نهرها، مرداب‌ها و بستر رودخانه‌ها عبور می‌کنند، آب را از طریق شکم خود جذب می‌کنند.
۵. کبرا‌های ماده لانه می‌سازند
شاه کبرا جز معدود مار‌هایی است که لانه می‌سازد. البته لانه سازی در میان شاه کبراها نیز مختص گونه ماده است و معمولا شاه کبرای ماده این کار را در بهار و هنگام تخم گذاری انجام می‌دهد. برای این کار نیز با استفاده از برخ و شاخه درختان لانه‌ای می‌سازد و به شکل دقیق آن را عایق کاری می‌کند و دیواری بر محافظت از تخم‌ها شکل می‌دهد.
هنگام تخم گذاری نیز شاه کبرای ماده حداکثر ۵۰ تخم می‌گذارد و چندین ماه در لانه می‌ماند تا از تخم‌ها محافظت می‌کند و جوجه مار‌ها بیرون بیایند. جالب است بدانید که حدود چهار سال طول می‌کشد تا یک جوجه شاه کبرا به بلوغ کامل برسد.
۶. بزرگترین شکارچی آن‌ها در طبیعت، مانگوس است
با وجود اینکه شاه کبرا یکی از قدرتمندترین گونه‌ها در میان مار‌ها است، اما یک دشمن بزرگ در طبیعت دارد که آن هم خدنگ است. این پستاندار کوچک که از خانواده گوشتخواران کوچک است، تنها حدود یک فوت (۳۰ سانتی متر) طول دارد، اما در برابر سم بسیاری از مار‌ها مصون است.
خدنگ به عنوان یک گوشتخوار، معمولاً جوندگان کوچک مانند موش‌ها را می‌خورد، اما به مبارزه و کشتن مار‌های سمی نیز معروف است. البته باید بدانید خدنگ‌ها عمداً به دنبال مار کبری نمی‌گردند تا شکارشان کنند، بلکه تنها در مواجهه با آن‌ها از خود دفاع می‌کنند و مار‌های کبرا را می‌کشند.
۷. آن‌ها از صدا برای دفاع از خود استفاده می‌کنند
اگرچه شاه کبرا می‌تواند با سرعت بالا شنا کند و همچنین از درختان بالا برود، اما همچنان مستعد حمله خزندگان و حیوانات دیگر است. برای همین زمانی که شاه کبرا در حالت آماده باش قرار می‌گیرد، از تاکتیک‌های دفاعی متعددی برای محافظت از خود استفاده می‌کند.
البته بیشتر اوقات، آن‌ها ترجیح می‌دهند دور شوند تا اینکه بجنگند و می‌توانند با سرعت ۱۲ مایل در ساعت حرکت کنند. با این حال، اگر گیر بیفتند علاوه بر باز کردن هود کنار صورت شان، صدایی همچون ناله آهسته سگ ایجاد می‌کنند. هر چند بیشتر مار‌های کبرا هیس می‌کنند، اما از این ناله نیز برای علامت دادن به شکارچیان خود استفاده می‌کنند که قبل از ضربه زدن عقب‌نشینی کنند. آن‌ها این صدا را با پر کردن ریه‌ها و بازدم آهسته ایجاد می‌کنند.
متأسفانه بزرگترین شکارچی شاه کبراها انسان است.
۸. عمر طولانی دارند
این مار‌ها به شکل طبیعی می‌توانند بیش از دو دهه زندگی کنند. علت هم این است که آن‌ها می‌توانند برای مدت طولانی بدون غذا زنده بمانند و به آب زیادی نیاز ندارند. برخلاف دیگر حیوانات ماو خزندگان که بر اثر خشکسالی، کمبود غذا یا سایر بلایای طبیعی جان خود را از دست می‌دهند. علاوه بر این بسیاری از حیواناتی که در زیستگاه شاه کبراها زندگی می‌کنند، این مار‌ها را شکار نمی‌کنند، بنابراین خطر طعمه شدن آن‌ها بسیار کم است.
شاه کبراها علیرغم موقعیت ممتازشان در زنجیره غذایی، توسط اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) به عنوان آسیب پذیر طبقه بندی شده اند و عمدتاً توسط تخریب زیستگاه و آزار و اذیت انسان تهدید می‌شوند.
