تصاویری تلخ از چهره‌های مشهوری که در سال ۱۴۰۱ از دست دادیم
در این مطلب به برخی از چهره‌های سرشناسی که در سال ۱۴۰۱ از دست داده‌ایم اشاره می‌کنیم.
بی‌راه نیست اگر ۱۴۰۱ را یکی از تلخ‌ترین سال‌های دهه اخیر بدانیم. هنوز چند روزی به پایانش مانده، اما تا همینجای کار جان‌های عزیز زیادی را با خود برده است؛ از کودکان معصوم و بی‌گناه تا افراد سالخورده.
مسلما در این مطلب قادر نیستیم به تک تک درگذشتگان سال ۱۴۰۱ بپردازیم، اما در ادامه به برخی از چهره‌های سرشناسی که در سال ۱۴۰۱ از دست داده‌ایم اشاره می‌کنیم.
رضا تهرانچی (خالق بیسکویت مادر)
رضا تهرانچی متولد ۱۳ خرداد ۱۳۰۲ در کاشان، کارخانه دار و کارآفرین بود.
او که فارغ التحصیل دکترای رشته دندانپزشکی بود، به همراه برادرانش کارخانه «ویتانا» را راه‌اندازی کرد و بیسکوییت نوستالژی «مادر» را خلق کرد. پس از انقلاب ۵۷ کارخانه ایشان مصادره و در اختیار بنیاد «پانزده خرداد» قرار گرفت تا اینکه سال ۱۳۸۷ این کارخانه غصب شده به بخش خصوصی واگذار شد.
رضا تهرانچی در روز ۶ فروردین ۱۴۰۱ در سن ۹۸ سالگی به علت کهولت سن درگذشت.
شهلا ناظریان (دوبلور)
شهلا ناظریان متولد دی ماه ۱۳۲۶ در تهران، دوبلور و بازیگر بود.
او از سال ۱۳۴۰ وقتی ۱۶ ساله بود وارد عرصه دوبله شد و با دوبله فیلم «هشت زن از جهنم» شناخته شد. سال ۱۳۶۳ وقتی ۳۷ ساله بود با مرحوم حسین عرفانی ازدواج کرد که ثمره این زندگی دو دختر به نام‌های «مهسا» و «رستا» شد.
شهلا ناظریان ۴ اردیبهشت ۱۴۰۱ در ۷۵ سالگی بر اثر ایست قلبی دار فانی را وداع گفت، همسر ایشان حسین عرفانی نیز ۱ شهریور ۱۳۹۷ فوت کرده بود.
محمدعلی اسلامی ندوشن (شاعر و نویسنده)
محمد علی اسلامی ندوشن متولد ۳ شهریور ۱۳۰۳ در یزد شاعر و نویسنده بود.
او که فارغ التحصیل رشته حقوق از دانشگاه تهران بود فعالیت خود را از سال ۱۳۳۷ با سرودن شعر آغاز کرد و از سال ۱۳۶۹ به مترجمی روی آورد.
ندوشن در سال ۱۳۴۵ در ۴۲ سالگی با شیرین بیانی، نویسنده و استاد تاریخ دانشگاه تهران، ازدواج کرد که حاصل ازدواجشان دو پسر به نام‌های رامین و مهران است.
محمد اسلامی ندوشن روز ۵ اردیبهشت ۱۴۰۱ در ۹۷ سالگی به دلیل کهولت سن در شهر تورنتو کشور کانادا درگذشت.
نادر طالب زاده (مجری)
نادر طالب زاده متولد ۴ دی ۱۳۳۲ در تهران، مجری و مستندساز بود.
او فارغ التحصیل لیسانس ادبیات انگلیسی از دانشگاه راندولف میکن و فوق لیسانس کارگردانی سینما از دانشکا کلمبیا بود. سال ۱۳۵۹ با مستندسازی شروع به کار کرد، سپس به‌عنوان منتقد سیاست‌های رسانه آمریکا در تلویزیون و در قامت کارشناس و سخنران حاضر می‌شد.
بعد از ازدواج ناموفق اول خود برای بار دوم با یک زن لبنانی به نام زینب مهنا ازدواج کرد.
نادر طالب زاده روز ۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ در ۶۹ سالگی به علت عارضه قلبی دار فانی را وداع گفت
روح الله مفیدی (بازیگر)
روح الله مفیدی متولد ۷ مرداد ۱۳۰۸ در یزد، بازیگر سینما و تلویزیون بود.
او دوره‌دیده سازمان هواشناسی بود که فعالیت خود را از تئاتر قبل انقلاب شروع کرد و در سال ۱۳۳۲ با فیلم «پریچهر» اولین بار جلوی دوربین رفت. بیشتر شهرت ایشان قبل از انقلاب در سال ۱۳۵۵ با سریال «دایی جان ناپلئون» به دست آمد.
روح الله مفیدی روز جمعه ۲۴ تیر ۱۴۰۱ بعد از مدت‌ها مبارزه با بیماری سرطان در ۹۳ سالگی درگذشت.
اسماعیل شنگله (بازیگر)
اسماعیل شنگله متولد ۱۳ خرداد ۱۳۱۵ در تهران، بازیگر بود.
فارغ التحصیل لیسانس کارگردانی از آکادمی هنر‌های نمایشی وین که اولین بار در سال ۱۳۵۳ با فیلم «دایره مینا» جلوی دوربین رفت و عمده شهرت خود را با فیلم «سام و نرگس» به دست آورد.
سال ۱۳۵۷ وقتی ۴۲ ساله بود با لاله پورغدیری ازدواج کرد که ثمره این زندگی دو دختر به نام‌های لیا و رعنا و پسری به نام رامین بود.
اسماعیل شنگله بامداد روز شنبه ۲۵ تیر ۱۴۰۱ به دلیل ابتلا به بیماری کرونا در ۸۶ سالگی درگذشت.
پرویز فیروزکار (دوبلور)
پرویز فیروزکار متولد ۲۰ اردیبهشت ۱۳۱۸ در تهران دوبلور بود.
او دوبلوری را از سال ۱۳۴۸ در ۳۰ سالگی شروع کرد و با دوبله مجموعه «جان کوچولو» و عموی سندبار در مجموعه «ماجرا‌های سندبار» مورد توجه قرار گرفت.
او روز ۲۹ تیر ۱۴۰۱ در ۸۳ سالگی بر اثر بیماری‌ای ال اس (ALS) در شهر لس آنجلس آمریکا دار فانی را وداع گفت.
احمد گلشیری (مترجم)
احمد گلشیری متولد ۱۳ اسفند ۱۳۱۵ مترجم پیشکسوت ادبیات داستانی بود.
از میان آثاری که احمد گلشیری ترجمه کرده می‌توان به «پدرو پارامو» نوشته خوان رولفو، «نفرین ابدی بر خواننده این برگ‌ها» نوشته مانوئل پوئیگ، «ناپدیدشدگان» نوشته آریل دورفمن، «از عشق و دیگر اهریمنان» نوشته گابریل گارسیا مارکز، «گرسنه» نوشته کنوت هامسون، «شکار انسان» نوشته خوزه ایبالدو ریبیرو، «دوئل» از آنتون چخوف، «سال‌های سگی» نوشته ماریو بارگاس یوسا، و «چه کسی پالومینو مالرو را کشت» نوشته ماریو بارگاس یوسا اشاره کرد.
او برادر هوشنگ گلشیری و پدر سیامک گلشیری بود.
احمد گلشیری ۱۰ مرداد ۱۴۰۱ در سن ۷۶ سالگی بر اثر نارسایی قلبی درگذشت.
هوشنگ ابتهاج (شاعر)
هوشنگ ابتهاج متولد ۶ اسفند ۱۳۰۶ در رشت، شاعر و پژوهشگر ادبی بود.
دانش آموخته مدرسه تمدن تهران که در سال ۱۳۲۵ زمانی که ۱۹ ساله بود اولین مجموعه شعر خود را به نام «نخستین نغمه ها» منتشر کرد. او طرفدار سرسخت مکتب سوسیالیسم و تخلصش «سایه» بود.
او در سال ۱۳۳۷ در ۳۱ سالگی با یک زن ارمنی به نام آلما مایکیال ازدواج کرد که ثمره آن چهار فرزند به نام‌های یلدا، کیوان، آسیا و کاوه است.
هوشنگ ابتهاج بامداد روز چهارشنبه ۱۹ مرداد ۱۴۰۱ در ۹۴ سالگی به علت کهولت سن در آلمان دار فانی را وداع گفت و در ایران دفن شد.
بابک برزویه (عکاس)
بابک برزویه متولد ۲۳ شهریور ۱۳۴۸ در تهران عکاس سینما، بازیگر، کارگردان و مطبوعات بود.
فارغ التحصیل عکاسی از دانشگاه تهران و تحصیلکرده رشته بازیگری نیز بود که اولین بار در ۱۱ سالگی در فیلم «مدرسه‌ای که می‌رفتیم» جلوی دوربین رفت.
او سپس از سال ۱۳۷۶ با عکاسی فیلم «ایلیا نقاش جوان» وارد عرصه عکاسی حرفه‌ای شد و بعد‌ها مدرس این رشته هم بود.
بابک برزویه ۲۵ مرداد ۱۴۰۱ در ۵۳ سالگی به علت بیماری مغزی از دنیا رفت.
منوچهر اسماعیلی (دوبلور)
منوچهر اسماعیلی متولد ۸ فروردین ۱۳۱۸ در کرمانشاه، دوبلور بود.
بعد از گرفتن دیپلم ترک تحصیل کرد و سال ۱۳۳۸ در ۲۰ سالگی با حمایت علی کسمایی با فیلم «دروازه‌های پاریس» کارش را در دوبله شروع کرد.
او با دوبلوری در فیلم «بن هور» در سال ۱۳۴۱ درخشید و سابقه درخشانی در این عرصه داشت.
منوچهر اسماعیلی در شامگاه روز دوشنبه ۳۱ مرداد ۱۴۰۱ به دلیل ابتلا به عارضه قلبی در ۸۳ سالگی و در منزل شخصی خود درگذشت
عباس معروفی (نویسنده)
عباس معروفی متولد ۲۷ اردیبهشت ۱۳۳۶ در تهران نویسنده و شاعر بود.
فارغ‌التحصیل دانشکده هنر‌های زیبا دانشگاه تهران در رشته ادبیات دراماتیک که نخستین کتاب خود به نام «روبه‌روی آفتاب» را سال ۱۳۵۹ در تهران منتشر کرد.
او با چاپ رمان سمفونی مردگان در عرصه ادبیات ایران به شهرت رسید.
عباس معروفی روز پنجشنبه ۱۰ شهریور ۱۴۰۱ در ۶۵ سالگی بر اثر بیماری سرطان درگذشت.
محمد زهتاب
محمدرضا جعفرقلی زهتاب، متولد ۲۸ خرداد ۱۳۰۶ وزنه بردار و سرمربی پیشین تیم ملی وزنه برداری ایران بود.
او که بازمانده تیم ملی وزنه برداری ایران اعزامی به المپیک ۱۹۴۸ لندن بود، بیش از ۷۵ سال در عرصه وزنه‌برداری ایران فعالیت کرد. او همچنین داور درجه یک بین‌المللی و مدرس بین‌المللی وزنه‌برداری بود و فدراسیون جهانی وزنه‌برداری به او نشان طلای داوری اعطا کرده بود.
محمد زهتاب در ۱۵ شهریور ۱۴۰۱ در ۹۵ سالگی به علت کهولت سن و بیماری ریوی از دنیا رفت.
یدالله رویایی (نویسنده و شاعر)
یدالله رویایی متولد ۱۷ اردیبهشت ۱۳۱۱ در دامغان شاعر و نویسنده بود.
دکترای حقوق بین المللی که در سال ۱۳۴۰ اولین کتاب خود را به نام «جاده‌های تهی» منتشر کرد و علاوه بر نویسندگی در زمینه شعر و شاعری هم فعالیت داشت.
یدالله رؤیایی پس از یک دوره بیماری، روز ۲۳ شهریور ۱۴۰۱ در ۹۰ سالگی در شهر پاریس فرانسه درگذشت.
امین تارخ (بازیگر)
امین تارخ متولد ۲۰ مرداد ۱۳۳۲ در شیراز، بازیگر سینما و تلویزیون بود.
فارغ التحصیل دانشکده هنر‌های نمایشی در دنشگاه تهران و فوق لیسانس مدیر فرهنگی که فعالیت هنری خود را با تئاتر آغاز کرد.
سال ۱۳۵۴ با مجموعه‌ای به نام «شهر من شیراز» وارد تلویزیون ملی شد و بعد از انقلاب نیز کنار بازیگری اولین موسسه آموزش بازیگری را راه‌اندازی کرد.
سال ۱۳۵۶ وقتی ۲۴ ساله بود با همکار بازیگرش منصوره شادمنش ازدواج کرد که ثمره این زندگی هنری سه فرزند پسر به نام‌های نیما، مانی و نامی است.
امین تارخ روز شنبه ۲ مهر ۱۴۰۱ در سن ۶۹ سالگی به علت سکته قلبی درگذشت.
جلال مقامی (دوبلور)
جلال مقامی متولد ۲ مرداد ۱۳۲۰ در تهران، دوبلور و بازیگر است.
فارغ التحصیل دیپلم دبیرستان حافظ واقع در بازار تهران که فعالیت خود را با دوبله شروع کرد و سال ۱۳۴۴ با فیلم «من مادرم» بازیگری را هم تجربه کرد. جلال مقامی را بسیاری با برنامه «دیدنی ها» به یاد می‌آورند.
سال ۱۳۴۳ در ۲۳ سالگی با همکارش، رفعت هاشم پور، که او نیز در کار دوبلاژ بود ازدواج کرد که ثمره آن تنها یک دختر است.
جلال مقامی روز پنجشنبه ۵ آبان ۱۴۰۱ در ۸۱ سالگی به دلیل کهولت سن و بیماری زمینه‌ای از دنیا رفت.
رستم قاسمی (سیاستمدار)
رستم قاسمی متولد ۱۵ اردیبهشت ۱۳۴۳ در استان فارس، سیاستمدار بود.
فارغ التحصیل فوق لیسانس مجازی مهندسی عمران از دانشگاه امیرکبیر که در سال ۱۳۶۰ وقتی تنها ۱۷ ساله داشت به عضویت سپاه پاسداران درآمد.
او با شروع جنگ راهی جبهه شد تا اینکه سال ۱۳۹۰ بعد از برکنار مسعود میرکاظمی توسط محمود احمدی نژاد وزیر نفت شد.
بار اول سال ۱۳۶۳ وقتی ۲۰ ساله بود با یکی از اقوامش، مرضیه سادات قاسمی، ازدواج کرد و ثمره این زندگی ۴ فرزند (دو پسر و دو دختر) بود و چند سال بعد از فوت همسر اول برای بار دوم ازدواج کرد.
رستم قاسمی روز پنج شنبه ۱۷ آذر ۱۴۰۱ در ۵۸ سالگی به علت ابتلا به بیماری سرطان روده در کشور چین دار فانی را وداع گفت.
اسفندیار قره باغی (خواننده)
اسفندیار قره باغی متولد ۱ بهمن ۱۳۲۲ در تبریز، خواننده و آهنگساز بود.
تحصیلکرده هنرستان موسیقی که از سال ۱۳۳۸ شروع به خواندن کرد سپس به عضویت گروه اپرای تهران درآمد و در کشور‌های مختلفی اجرا داشت.
او با خواندن سرود انقلابی «آمریکا آمریکا، ننگ به نیرنگ تو» مورد توجه قرار گرفت و مدرک درجه یک هنری (معادل دکترا) را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرد.
اسفندیار قره باغی روز ۱۷ آذر ۱۴۰۱ در ۷۸ سالگی بر اثر کهولت سن دار فانی را وداع گفت.
سید ابوالحسن مختاباد (پژوهشگر موسیقی)
سید ابوالحسن مختاباد امرائی ٢٢ دی ماه سال ١٣۴٨ در روستای امره از توابع شهر ساری، نویسنده، منتقد، روزنامه‌نگار و پژوهشگر موسیقی ایرانی بود.
فعالیت صنفی در حوزه موسیقی را با انتخاب به عنوان بازرس کانون پژوهشگران خانه موسیقی در سال ۸۱ آغاز کرد و طی دهه‌های اخیر با رسانه‌هایی، چون روزنامه همشهری، کتاب هفته، روزنامه کارگزاران، روزنامه صبح امروز، روزنامه آفتاب امروز، خبرنامه خانه موسیقی، هفته‌نامه آتیه و وبسایت انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ایران همکاری داشت.
او برادر عبدالحسین مختاباد خواننده شناخته شده کشورمان بود.
ابوالحسن مختاباد دوم بهمن ۱۴۰۱ بر اثر سکته قلبی در سان فرانسیسکوی آمریکا درگذشت.
حسن ناهید (نوازنده)
حسن ناهید متولد سال ۱۳۲۲، نوازنده تخصصی نی بود.
او هنرمند موسیقی سنتی ایرانی در ژانر موسیقی کلاسیک بود و ساز تخصصی‌اش نیز نی بود. استاد حسن ناهید از اعضای پیشین ارکستر رودکی، گروه پایور، ارکستر گل‌ها و صبا بود.
او در سال ۱۳۹۲ مدرک درجه یک گرفت و در بیست و یکمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر در سال ۱۳۸۴ مورد تقدیر قرار گرفت.
حسن ناهید ۲۷ بهمن ۱۴۰۱ در ۷۹ سالگی درگذشت.
شهرام عبدلی (بازیگر)
شهرام عبدلی متولد ۲۹ اردیبهشت ۱۳۵۵ در تهران، بازیگر بود.
فارغ التحصیل لیسانس رشته ادبیات که از سال ۱۳۷۰ در ۱۵ سالگی در تئاتر فرهنگسرا بهمن شروع کرد و سال ۱۳۸۷ با سریال «همسفر» جلوی دوربین رفت.
بیشتر شهرت عبدلی از سال ۱۳۸۰ با سریال «خط قرمز» شروع شد.
او سال‌ها پیش ازدواج کرده و صاحب دو فرزند پسر به نام‌های آرتین و آدرین بوده است.
شهرام عبدلی روز ۶ اسفند ۱۴۰۱ بر اثر خون ریزی و عارضه مغزی به دلیل سابقه بیماری در ۴۶ سالگی دار فانی را وداع گفت.
جواد گلپایگانی
جواد گلپایگانی در ۲۶ اسفند ۱۳۲۹ در گلپایگان به دنیا آمد و اوایل دهه ۷۰ با بازی در نقش «آتقی» در سریال «آینه عبرت» به شهرت رسید.
جواد گلپایگانی در سال ۱۳۵۵ ازدواج کرد و یک دختر و پسر دارد.
او روز ۱۴ اسفند در ۷۲ سالگی زمانی که خواب بود سکته کرد و از دنیا رفت.
