کشف حیرتانگیز "اکسیژن تاریک" در اعماق اقیانوس آرام
محققان برای نخستین بار در تاریخ علم، "اکسیژن تاریک" را در اعماق اقیانوس آرام کشف کردهاند که تولید اکسیژن بدون حضور ارگانیسمها را نشان میدهد.
سایت خبری پنجره؛ تیم تحقیقاتی که در منطقه کلاریون-کلیپرتون شمال اقیانوس آرام مشغول به کار بودند، به طور غیرمنتظرهای دریافتند که تودههای فلزی در بستر دریا قادر به تولید اکسیژن هستند. این تودهها که به اندازه سیبزمینی هستند، در تاریکی کامل و بدون کمک موجودات زنده، اکسیژن تولید میکنند.
این کشف، که برای نخستین بار مشاهده تولید اکسیژن بدون دخالت ارگانیسمها را ممکن کرده است، به شدت نظریات موجود درباره پیدایش حیات روی زمین را به چالش میکشد. اَندرو سوئیتمَن، سرپرست تیم تحقیق و پروفسور و رهبر اکولوژی بستر دریا، گفت: «وقتی این اطلاعات تازه را دریافت کردیم، ابتدا فکر کردیم حسگرها معیوب هستند، چرا که تا آن زمان تنها شاهد مصرف اکسیژن در اعماق دریا بودیم.» اما زمانی که نتایج به طور مداوم تکرار شد، مشخص شد که این کشف جدید و حیرتانگیز است.
مطالعات اخیر نشان میدهد که تودههای فلزی کوچک در منطقه کلاریون-کلیپرتون، اکسیژن را از طریق فرآیند الکترولیز آب دریا تولید میکنند. این فرآیند که در آن آب دریا به اکسیژن و هیدروژن تقسیم میشود، به نظر میرسد به وسیله اختلاف پتانسیل الکتریکی بین یونهای فلزی درون تودهها ایجاد شده است.
تودههای چندفلزی، که در دشتهای مغاکی اقیانوس رایج هستند، حاوی اکسیدهای آهن و منگنز و همچنین فلزاتی نظیر کبالت، نیکل و لیتیوم و عناصر خاکی کمیاب مانند سریم هستند. این تودهها در اصل میلیونها سال پیش در بستر دریا رسوب کرده و هر میلیون سال حدود ۲ میلیمتر رشد میکنند.
کشف اکسیژن تاریک در عمق ۴۰۰۰ متری زیر آب، جایی که هیچ نوری وجود ندارد، این باور را به چالش کشیده است که اکسیژن تنها از طریق فتوسنتز و اکسیدشدن آمونیاک تولید میشود. سوئیتمَن اشاره کرد که این کشف پرسشهای جدیدی درباره منشأ حیات روی زمین در حدود ۳.۷ میلیارد سال پیش مطرح میکند و ممکن است نیاز به بازنگری در نظریات موجود درباره آغاز حیات هوازی داشته باشیم.
سوئیتمَن همچنین نگران تأثیرات احتمالی استخراج تودههای چندفلزی بر اکوسیستمهای اعماق دریا و منبع حیاتی اکسیژن آنها است و معتقد است که باید با احتیاط بیشتری به موضوع استخراج این تودهها پرداخت.