آیا امکان سازگاری انسان با گرمای بالا وجود دارد؟
بهترین راه افزایش تحمل بدن در برابر گرما این است که در بازههای زمانی کوتاه خود را در معرض گرما و رطوبت قرار دهیم و بهتدریج این مدتزمان را افزایش دهیم. این فرایند سازگاری با گرما نام دارد.
ساکنان مناطق گرم به سازگاری رسیدهاند، اما کسانی که در محیطهای خنکتر زندگی میکنند میتوانند با برخی آموزشها، به این سازگاری برسند
مناطق گستردهای از جهان تابستان پرحرارتی را میگذرانند. ماه ژوییه امسال گرمترین ماه تاریخ زمین ثبت شده و موجهای گرمایی جدید در راه است. هراس از گرمازدگی و مرگومیر ناشی از آن نیز به نگرانیهای موجود دامن زده است.
با این حال، دانشمندان بر این باورند حتی کسانی که پیشتر با این نوع گرمای شدید را مواجه نشدهاند نیز توان سازگاری با این گرما و تحمل آن را دارند.
به گزارش نشریه واشینگتنپست، یافتههای اخیر دانشمندان تایید میکند بدن در شرایط مناسب، گرما را بهخوبی تحمل میکند، اما عادت کردن به گرمای زیاد زمان میبرد و نباید صرفا با بیرون رفتن در اوج گرما، این کار را تسریع کرد. بهعبارت دیگر، کسی که در معرض هوای گرمتری قرار دارد و بدنش به آن دما عادت ندارد، ممکن است به بیماریهای مرتبط با گرما مبتلا شود.
اما میتوان از راهکارهایی برای رسیدن به این سازگاری کمک گرفت؟
عادت به گرما
بهترین راه افزایش تحمل بدن در برابر گرما این است که در بازههای زمانی کوتاه خود را در معرض گرما و رطوبت قرار دهیم و بهتدریج این مدتزمان را افزایش دهیم. این فرایند سازگاری با گرما نام دارد.
زمانی که بدن را بهتدریج در معرض گرما و رطوبت کنترلشده قرار دهیم، بهویژه زمانی که فعالیت بدنی هم انجام میدهیم، این امر باعث سازگاری فیزیولوژیکی میشود، توان بدن برای مقاومت در برابر گرمای شدید را بالا میبرد و به کاهش خطر بیماری و مرگ ناشی از گرما منجر میشود.
چگونه از گرمازدگی پیشگیری کنیم؟
در این حالت، با افزایش حجم پلاسما، حجم خون افزایش مییابد. به این ترتیب، قلب لازم نیست برای پایین آوردن دمای بدن، بیشتر کار کند و بدن مایع بیشتری برای تعریق دارد، راهکاری حیاتی که باعث خنک شدن بدن میشود. همانطور که بدن به گرما عادت میکند، بهشکل کارآمدتری عرق میکنید و به این ترتیب، الکترولیتهای بدن حفظ میشود.
برخی از ویژگیهای سازگاری با گرما، حفظ ضربان قلب و دمای درونی پایینتر و نیز تعریق بیشتر بهویژه روی بازو و ساق پا است.
افرادی که بیشتر عمرشان را در محیطهای گرم گذراندهاند، در این شرایط به سازگاری رسیدهاند، اما کسانی که در محیطهای خنکتر زندگی میکنند میتوانند با برخی آموزشها، به این سازگاری برسند. به گفته کارشناسان، معمولا حدود یک تا دو هفته طول میکشد تا این افراد به دمای بالا عادت کنند.
تحمل گرما را چطور بالا ببریم
پیش از شروع یادتان باشد که توان بدن برای سازگاری با گرما تحت تاثیر عواملی مانند سن، وضعیت سلامت و بیماریهای زمینهای، و مصرف داروهای خاص قرار میگیرد. بهبود تناسب اندام و آبرسانی به بدن نیز به تحمل گرما کمک میکند.
کارشناسان روشهایی را برای رسیدن به سازگاری بهینه معرفی کردهاند:
۱. بهتدریج بدن را به گرما عادت بدهید. کسانی که آمادگی کمتری دارند و بدنشان اصلا به گرما عادت ندارد، بهتر است با روزی ۱۰ تا ۱۵ دقیقه شروع کنند و هر روز پنج دقیقه به آن اضافه کنند و همزمان فعالیت بدنی سبک مانند پیادهروی داشته باشند.
۲. حرکت کنید. انجام فعالیت بدنی هنگام قرار گرفتن در معرض گرما مهم است، چون تاثیر آن را بیشتر میکند.
۳. به بدنتان گوش کنید. اگر بدن میگوید بیشازحد گرم شده است و حالش خوب نیست، بهتر است تمرین را متوقف کنید. گاه میزان گرما و رطوبت به حدی میرسد که سازگاری با آن حتی برای افراد سالم نیز خطرناک است.
۴. استراحت کنید. بدن برای رهایی از فشار گرما به زمان نیاز دارد، بهتر است با خوابیدن در محیطی خنک این امکان را فراهم کنید. بدون این کار، بدن در مواقع بعدی در مقابل گرما انعطافپذیری کمتری خواهد داشت و خطر ابتلا به گرمازدگی افزایش مییابد.
از تهویه درست غافل نشوید
بسیاری از مردم تصور میکنند استفاده از دستگاه تهویه مطبوع سازگاری منفی با موج گرما است. اما این بهترین راه برای عبور از موج گرما است؛ بنابراین، بهتر است در مکانهای مجهز به تهویه مطبوع بیشتر وقت بگذرانید و با بیرون رفتن منظم خود را به گرما عادت بدهید.