چرا نه گفتن سخت است؟ ۸ راه برای نه گفتن
نه گفتن هیچ‌گاه آسان نیست، چون اکثر اوقات با دادن پاسخ مثبت، باعث خوشحالی اطرافیانمان شده‌ایم و حتی اگر نه بگوییم، باعث ایجاد کدورت و دلخوری میشویم!
برای بسیاری از مردم، نه گفتن مملو از احساس گناه است. شاید از اینکه کسی از پاسخ منفی شما ناامید می‌شود احساس عذاب وجدان می‌کنید.
به نقل از betterup، یادگیری نحوه نه گفتن یک مهارت مهم برای زندگی و رابطه شما با دیگران به حساب می‌آید. زمان و انرژی ما منابع گرانبهایی هستند که باید عاقلانه از آن‌ها استفاده کنیم و این بدان معناست که ما نمی‌توانیم همه چیز را انجام دهیم، همه پیشنهادات را بپذیریم و در هر جمعی که دعوت شدیم، حضور پیدا کنیم.
چرا نه گفتن اینقدر سخت است؟
برای برخی از بزرگسالان، ناتوانی در نه گفتن از دوران کودکی نشات می‌گیرد. از سنین پایین به کودکان آموزش داده می‌شود که مودب و صمیمی باشند و همیشه به حرف والدین خود و معلم مدرسه گوش دهند. اگر والدین یا معلمی از کودک بخواهند کاری انجام دهد، نه گفتن او نوعی بی‌ادبی تلقی می‌شود!
دلیل دیگری که ممکن است نه گفتن برایتان دشوار باشد این است که به خودتان شک دارید. احساس می‌کنید به اندازه کافی خوب نیستید. به این دلیل، از نه گفتن به دیگران اجتناب می‌کنید. می‌ترسید که با دادن پاسخ منفی، فکر کنند شما قادر به انجام مسئولیت‌های خود نیستید. گمان می‌کنید باید بله بگویید تا به خودتان ثابت شود که واقعاً می‌توانید کارتان را انجام دهید.
در ادامه نحوه نه گفتن در موقعیت‌های مختلف را بررسی خواهیم کرد و متوجه میشویم که چرا رد کردن برخی درخواست‌ها گاهی بهتر از بله گفتن است!
در مطالعه‌ای از دانشگاه واترلو، از افراد خواسته شد کتاب‌های کتابخانه را مخدوش کنند، با این که این کار، خلاف معیار‌های اخلاقی آن‌ها بود، اما نیمی از افراد مورد مطالعه، به کتاب‌ها آسیب رساندند، چون از نه گفتن می‌ترسیدند و فقط بعضی از افراد اعتراض خود را گفتند و از انجام این کار امتناع کردند. این نوع رفتار نشان دهنده تمایل ذاتی ما به اجتناب از درگیری و حفظ صلح است.
این پنج علامت نشان می‌دهد که شما باید به نفع خود نه بگویید:
۱. اگر احساس ناراحتی می‌کنید
هیچ کس بهتر از شما محدودیت‌های شما را نمی‌داند. اگر از شما خواسته شود کاری انجام دهید که باعث ناراحتی شما است، می‌تواند نشانه آن باشد که باید نه بگویید.
۲. احساس گناه یا وظیفه می‌کنید
در یک موقعیت کاری، نه گفتن خیلی دشوار است. رییس شرکت ممکن است کاری را از شما بخواهد انجام دهید، اما شما یک قرار مهم با دوستانتان دارید و در صورت انجام کار شرکت، ممکن است نتوانید به موقع پیش دوستان باشید، در این شرایط باید پاسخ منفی دهید و دلایل خود را برای او ذکر کنید. اما برخی از کارمندان به دلیل احساس وظیفه، اضافه کاری برنامه‌ریزی نشده را با بی‌میلی انجام می‌دهند.
۳. اولویت، سلامت روان شماست!
اگر همیشه ساعات طولانی کار می‌کنید، به کار کردن در تعطیلات آخر هفته نه بگویید. به خاطر داشته باشید که نه گفتن به خودتان به اندازه نه گفتن به دیگران مهم است.
اگر در ذهنتان بپذیرید که نیاز به استراحت دارید، به راحتی قادر خواهید بود که به دیگران برای انجام کار‌هایی که باب دلتان نیست، نه بگویید! تحت فشار قرار دادن خود فقط بر استرس و اضطراب شما می‌افزاید. برای جلوگیری از فرسودگی، سلامت روانی و جسمی خود را در اولویت قرار دهید.
۴. اگر خط قرمز‌های شما در خطر هستند، نه بگویید!
وقتی کسی از شما می‌خواهد کاری انجام دهید که از قوانین ذهنی شما عبور می‌کند، سریعا پاسخ منفی دهید چرا که خط قرمز‌های شما در زندگی ارزش ایستادگی دارند.
۵. اگر فقط برای راضی کردن شخص دیگری بله می‌گویید، اشتباه است!
در حالی که جلب رضایت دیگران یک انگیزه طبیعی برای انجام وظایف است، این نباید تنها دلیلی باشد که پاسخ مثبت دهید. اگر راضی کردن دیگران به قیمت خوشبختی و حال خوب شما تمام شود، ارزشش را ندارد.
چرا نه گفتن مهم است؟
کمتر انجام دهید تا بیشتر ارائه دهید. هر بار روی یک چیز تمرکز کنید و آن را به خوبی انجام دهید. وقتی انرژی شما صرف پروژه‌هایی شود که از آن‌ها لذت می‌برید، می‌توانید کار با کیفیت بسیار بالاتری تولید کنید.
نه گفتن می‌تواند برای عملکرد و شغل شما نیز مفید باشد. قاطعیت، فرصت انجام پروژه‌هایی هم‌سو با اهداف حرفه‌ای شما را می‌دهد.
نه گفتن برای سلامت روانی شما مهم است. برای حفظ وضوح ذهنی، باید به کار‌هایی که می‌دانید نمی‌توانید از عهده آن‌ها برآیید، نه بگویید.
۸ روش مختلف برای نه گفتن
از آنجایی که نه گفتن به شکل صریح و مستقیم برای افراد آسان نیست، از عبارات پایین می‌توان به عنوان جایگزینی برای «نه» استفاده کرد.
متأسفانه وقت کافی برای آن ندارم.
من تعهد دیگری دارم.
نمی‌توانم کمکی بکنم.
در حال حاضر امکان انجام آن را ندارم.
باعث افتخار است که از من پرسیدید، اما من نمی‌توانم.
ممنون که گفتید، اما شرایط آن را ندارم.
متاسفانه از قبل برنامه‌هایی داشتم، شاید دفعه بعد!
متشکرم، اما به این موضوع علاقه ندارم.
شما لزوماً به کسی توضیحی در مورد دلیل نه گفتنتان بدهکار نیستید. در واقع، گاهی اوقات، نه گفتن ساده و عدم پرداختن به جزئیات بیشتر می‌تواند راهکاری اصولی‌تر برای صراحت بیان شما باشد.
