«ِکتوژنیک»: رژیمی با عوارض و اثرات جانبی کشنده!
بهنظر میرسد که برنامه غذای کتوژنیک روشی مؤثر برای مبارزه با سرطان است. اما تحقیقات نشان میدهند که این نوع رژیم ممکن است اثرات جانبی کشنده برای افرادی که درحالِ حاضر با سرطان مبارزه میکنند، داشته باشد.
متخصصان تغذیه ادعا میکنند که رژیم غذایی کتوژنیک میتواند کاهش ۱۰ درصدی وزن بدن را تسهیل کند. این برنامه غذایی که ویژگیهای مصرف چربی زیاد و کربوهیدرات کم است، بدن را تحریک میکند تا ذخیره چربی خودش را بسوزاند.
بااینحال این برنامه غذایی میتواند با محروم کردن تومورها از گلوکز که برای رشدشان حیاتی است به مبارزه علیه سرطانهای مختلف نیز کمک کند. در نگاه اول، بهنظر میرسد که برنامه غذای کتوژنیک روشی مؤثر برای مبارزه با سرطان است. اما تحقیقات نشان میدهند که این نوع رژیم ممکن است اثرات جانبی کشنده برای افرادی که درحالِ حاضر با سرطان مبارزه میکنند، داشته باشد.
مطالعاتی که روی موشهای مبتلا به سرطانهای پانکراس و روده بزرگ انجام شده است نشان میدهند که رژیم غذایی کتوژنیک میتوان باعث تسریع آغازِ بیماری تحلیلبرنده کاشکسی (ضعف عضلانی) شود. بیماران مبتلا به کاشکسی، چه انسان و چه موش، علائمی نظیر ازدسترفتن اشتها، کاهش شدید وزن، خستگی افراطی و ضعف سیستم ایمنی را نشان میدهند. متأسفانه، هیچ درمان مؤثری که تقریباً ۲ میلیوننفر در سال را به کام مرگ میکشد، وجود ندارد.
توبیاس جانوویتز، استادیار در آزمایشگاه کُلداسپرینگ هاربِر میگوید: «کاشکسی ناشی از زخمی است که التیام نمیابد. این وضعیت در بیمارانی که سرطانهای پیشرونده دارند شایع است. این بیماران آنقدر ضعیف میشوند که دیگر قادر نیستند درمانهای ضدسرطان را تحمل کنند. انجام وظایف روزمره برایشان کارهای بزرگ و پرمشقتی میشود.»
جانوویتز و همکارانش به دنبال جدا کردنِ فواید ضدسرطانِ رژیم غذایی کتوژنیک از سوی مرگبار آن هستند. آنها دریافتهاند که ترکیب داروهای رایجی مثلی کورتیکواستروئیدها با این برنامه غذایی میتواند از ایجاد عارضه کاشکسی در موشهای مبتلا به سرطان پیشگیری کند. این تومورها کوچکتر شدند و عمر موشها طولانیتر شد.
جانوویتز میگوید: «موشهای سالم هم با رژیم غذایی کتو وزن کم میکنند، متابولیسمشان سازگار و بدنشان تخت میشود. اما موشهایی که سرطان دارند نمیتوانند سازگار شوند، زیرا نمیتوانند به قدر کافی هورمونِ کورتیکواسترون را که به تنظیمِ اثراتِ کتو کمک میکند، در بدنشان تولید کنند. اضافهوزن در این موشها متوقف نمیشود.»
کتو باعث تولید یک محصول فرعی لیپیدی سمی در سلولهای سرطانی انباشته شوند و این سلولها از طریق فرایندی به نامِ فروتوز از بین بروند. این فرایند رشد تومور را کند میکند، اما همچنین باعث میشود عارضه کاشکسی خیلی سریعتر آغاز شود. وقتی محققان هورمون ضعیفشده را با کورتیکواستروئید جایگزین کردند، کتو، بدونِ آنکه باعث آغازِ عارضه کاشکسی شود، همچنان به کوچکتر شدنِ تومور کمک کرد.
محققان میگویند: «سرطان بیماریایست که کل بدن را درگیر میکند. این بیماری فرایندهای زیستی را از نو برنامهریزی میکند تا به رشدِ خود ادامه دهد. به دلیل این بازبرنامهنویسی، موشها نمیتوانند مواد مغذی را از رژیم کتو دریافت کنند و بدنشان نحیف میشود. اما با کمکِ استروئیدها، خیلی قویتر میشوند. آنها با استروئیدها، در مقایسه با هر ماده دیگری، طولانیتر زندگی میکنند.»